Fundacja Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego
| ||
Siedziba | Warszawa | |
Data założenia | 2011 | |
Prezes | Robert Łaniewski | |
Członkowie | 1500 członków | |
Numer KRS | 397249 | |
Strona internetowa |
Fundacja Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego (FROB) została powołana do życia w listopadzie 2011 roku przez Izbę Gospodarczą Hotelarstwa Polskiego[1], przy wsparciu Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego, Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji oraz Polskiej Izby Paliw Płynnych. Obecnie organizacja zrzesza ponad 1500 przedsiębiorców z całej Polski.
Głównym celem FROB jest działanie na rzecz zrównoważonego rozwoju obrotu bezgotówkowego, w pierwszej kolejności poprzez obniżenie opłaty interchange (IF)[2]. Wypadkową działalności Fundacji jest zwiększenie dostępności dla konsumentów miejsc, w których będą mogli zapłacić kartą oraz ograniczenie liczby sklepów, w których płatność kartą jest możliwa dopiero od określonego poziomu (np. 20 zł). W latach 2003–2010 liczba transakcji kartowych wzrosła o 550%, przy czym liczba akceptantów kart o 175%[3].
Kluczowymi adresatami działań Fundacji są: przedsiębiorcy (akceptanci kart) i zrzeszające ich organizacje, administracja rządowa, instytucje nadzoru finansowego, Sejm i Senat RP, organizacje płatnicze, banki i agenci rozliczeniowi oraz konsumenci (organizacje konsumenckie).
Zarys problemu[edytuj]
Kluczowym celem działania FROB jest w pierwszej kolejności doprowadzenie do obniżenia opłaty interchange, czyli prowizji, którą akceptujący kartę płatniczą – sklep, zakład usługowy czy stacja benzynowa – oddają do banku, który daną kartę wystawił. Rocznie banki z tego tytułu pozyskują ok. 1,6 mld zł. Stawki opłaty interchange w Polsce należą do najwyższych w Europie – są ponad dwukrotnie większe w stosunku do średniej wartości stawek obowiązujących w państwach Unii Europejskiej (0,72%) i stanowią ok. 1,6% transakcji[4]. W przypadku małych placówek usługowo-handlowych wysokość całkowitej opłaty ponoszonej przez akceptanta (tzw. Merchant Service Charge) może wynosić nawet 2-3%[5][6]. Wpływa to na ograniczony rozwój obrotu bezgotówkowego.
Dotychczasowa działalność[edytuj]
FROB jest pierwszą organizacją w Polsce reprezentującą przedsiębiorców, która tak aktywnie włączyła się w szeroką debatę publiczną na temat negatywnego wpływu wysokich opłat interchange na działalność właścicieli punktów handlowo-usługowych[7][8][9]. Przedstawiciele FROB uczestniczyli w pracach Zespołu Roboczego ds. Opłaty Interchange (ZRIF), obradującego przy Narodowym Banku Polskim. W jego skład weszli również przedstawiciele akceptantów, banków, agentów rozliczeniowych, organizacji płatniczej VISA, Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego, Komisji Nadzoru Finansowego, Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Związku Banków Polskich i organizacji konsumenckich. Udziału w dyskusji na temat zrównoważonego rozwoju rynku kartowego odmówiła organizacja MasterCard[10]. Zespół formalnie zakończył prace 30 marca 2012 r. przedstawiając Radzie ds. Systemu Płatniczego wypracowany Raport w wersji 3.0, którego częścią był „Program redukcji opłat kartowych w Polsce”[11]. Jego główne założenia dotyczyły sukcesywnego obniżania w najbliższych latach poziomu opłaty IF oraz zobowiązania poszczególnych uczestników rynku do rozwoju i promocji obrotu bezgotówkowego. Raport zawierał również informacje o możliwych do podjęcia działaniach alternatywnych, w tym m.in.: regulacji ustawowej oraz wsparcia dla budowy i funkcjonowania systemu alternatywnego. W połowie maja 2012 r. organizacja płatnicza VISA zadeklarowała przystąpienie do porozumienia pod warunkiem uczynienia tego samego przez MasterCard[12]. 1 czerwca 2012 r. spółka MasterCard poinformowała, że nie przystąpi do porozumienia. Organizacja zadeklarowała, że od 1 stycznia 2013 r. obniży opłaty kartowe w sposób deklaratywny, jednostronny i selektywny (deklaracja dotyczy jedynie części kart wydawanych przez MasterCard)[13]. W związku z brakiem pozytywnej decyzji MasterCard nie było możliwe zawarcie porozumienia według koncepcji zawartej w ramach kompromisu wypracowywanego pod auspicjami NBP. 18 czerwca 2012 r. Fundacja Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego kontynuując walkę o obniżenie opłat kartowych, jako pierwszy podmiot, przekazała do Ministerstwa Finansów, NBP i KNF, projekt zapisów regulujących kwestię opłaty interchange w drodze nowelizacji Ustawy o usługach płatniczych[14]. Główny postulat akceptantów dotyczył potrzeby regulacji kwestii opłaty interchange przez Ministra Finansów, w tym wprowadzenie maksymalnego poziomu opłaty interchange, ustalonego przy uwzględnieniu zmiennych wskaźników ekonomicznych oraz zmiennych potrzeb rynku. Proponowana regulacja miała tym samym na celu ustanowienie ram prawnych gwarantujących:
- Równowagę pomiędzy uczestnikami tego rynku,
- Przejrzystość współpracy funkcjonujących na nim podmiotów,
- Transparentność zasad ustalania wysokości opłaty interchange oraz wysokości marży agenta rozliczeniowego,
- Racjonalność i adekwatność ustalanych opłat
Kolejne projekty nowelizacji Ustawy o usługach płatniczych regulujące kwestię zawyżonych opłat kartowych zostały złożone w Sejmie RP przez przedstawicieli klubów: Polskiego Stronnictwa Ludowego[15], Solidarnej Polski[16], Prawa i Sprawiedliwości[17] oraz Ruchu Palikota[18].
- ↑ Fundacja Rozwoju Obrotu Bezgotówkowego. ighp.pl. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Cele FROB. frob.pl. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Analiza funkcjonowania opłaty interchange na rynku polskim, Narodowy Bank Polski, Departament Systemu Płatniczego, str. 21 http://nbp.pl/systemplatniczy/obrot_bezgotowkowy/interchange.pdf
- ↑ Ibidem, str. 52
- ↑ Ibidem, str. 22
- ↑ Dominika Pawłowska: FOR popiera (nr 5): Propozycja NBP obniżenia opłaty interchange. for.pl. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Robert Łaniewski: MasterCard gra na czas. http://rp.pl,+24 maja 2012r.. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Robert Łaniewski: MasterCard milczy o obniżce prowizji od kart. gazetaprawna.pl, 24 maja 2012r.. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Robert Łaniewski: Interchange? Chcemy ustawy. http://wyborcza.biz,+3 lipca 2012r.. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Maciej Bednarek: Tochmański z NBP: Wysokość opłaty interchange jest nieuzasadniona. http://wyborcza.biz,+14 luty 2012r.. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Zespół Roboczy ds. Opłaty Interchange przy Radzie ds. Systemu Płatniczego: Program redukcji opłat kartowych w Polsce Warszawa. http://nbp.pl,+marzec 2012r.. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ Visa Europe poparła kompromis wypracowany pod auspicjami Narodowego Banku Polskiego. http://www.visa.pl,+2012-05.+[dostęp 2012-08-31].
- ↑ Maciej Bednarek: MasterCard przeciwny kompromisowi, ale interchange obniży. Częściowo. http://wyborcza.biz,+4 czerwca 2012r.. [dostęp 2012-08-31].
- ↑ FROB. http://frob.pl.+[dostęp 2012-08-31].
- ↑ Projekt Ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych. W: 2012-06-26 [on-line]. http://sejm.gov.pl.+[dostęp 2012-08-31].
- ↑ Projekt Ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych. W: 2012-06-26 [on-line]. http://sejm.gov.pl.+[dostęp 2012-08-31].
- ↑ Projekt Ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych. W: 2012-06-26 [on-line]. http://sejm.gov.pl.+[dostęp 2012-08-31].
- ↑ Projekt Ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych. W: 2012-06-26 [on-line]. http://sejm.gov.pl.+[dostęp 2012-08-31].
Linki zewnętrzne[edytuj]