Kaja od Radosława czyli historia Hubalowego krzyża
Kaja od Radosława, czyli historia Hubalowego krzyża - książka Aleksandry Ziółkowskej-Boehm
Treść Książka jest opowieścią pokazującą życie ponad 90-letniej bohaterki Cezarii Iljin-Szymańskiej, znanej uczestniczki Powstania Warszawskiego, która dzieciństwo spędziła na Syberii w górach Ałtaju, i uważała ten okres za najszczęśliwszy w życiu. Aleksandra Ziółkowska-Boehm pisze o zesłańcach powstania styczniowego, jeńcach z pierwszej wojny światowej, ale także o Polakach, którzy osiadali na Syberii dobrowolnie. Byli wśród nich inżynierowie, przedsiębiorcy, pracownicy kolei transyberyjskiej, i inni. Rodzina Iljin i Szemiotów mieszkała na Syberii do maja 1922 roku, kiedy do Dżungarii dotarł bolszewizm. Wrócili do Polski ostatnim eszelonem, podróż trwała rok, a ostatni wagon byl trupiarnią. W Polsce bohaterka kończy szkołę, dostaje się na architekturę w Warszawie. Kiedy wybucha druga wojna światowa angażuje się w konspirację, bierze udział w Powstaniu Warszawskim przyjmując imię Kaja. Pisarka pokazuje losy krzyża Virtuti Militari, który był z Kają przez 54 lata. Należał on do majora Henryka Dobrzańskiego i kiedy uległ uszkodzeniu Hubal dał go swojej kurierce, by naprawiła go w Warszawie. Hubalczykiem był brat Kai, Modest, także zaprzyjaźniony z nimi Roman Rodziewicz i przyszły mąż, Marek Szymański. Hubal zginął, a kurierka przekazała krzyż Kai, sama zaginęła. Kaja w Powstaniu 1944 nosiła krzyż jak amulet na wstążce na szyi, przechodziła z nim kanałami powstańczej Warszawy. Po upadku Powstania pojechała do rodziny do Białegostoku, gdzie tego samego dnia została aresztowana i zesłana do obozu NKWD Nr 41 w Ostaszkowie. Przy pomocy Polaków udało się jej ukryć krzyż w obcasie buta. Po Polski wróciła w 1946 roku zarażona malarią i tyfusem. Powróciła do pełni sił, skończyła studia architektury i brała udział w odbudowywaniu Warszawy. Autorka przedstawia dzieje niezwykłej kobiety i jej sposób reagowania na wypadki w życiu. Uderza wiele przejmujących scen, które pozostają w czytelniku tej opowieści na zawsze. Książka mimo pokazanych tragicznych wydarzeń jest w sumie pozytywną i optymistyczną.
Książka nagrodzona tytułem najlepszej książki roku 2006 przez londyński Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie.
Cytat: "Jury Związku Pisarzy przyznało Nagrodę Literacką Aleksandrze Ziółkowskiej-Boehm za książkę napisaną z prawdziwą pasją i życzliwością do świata, za celny wybór bohaterki, której koleje życia odzwierciedlają pogmatwane i dramatyczne losy naszej ojczyzny".
Jury: Krystyna Bednarczyk - przewodnicząca, Magda Czajkowska, Juliusz Englert, Andrzej Krzeczunowicz, Anna Maria Mickiewicz, Krzysztof Rowiński, Nina Taylor-Terlecka, Regina Wasiak-Taylor - sekretarz.
Bibliografia
Zbiór recenzji i głosów:
https://openlibrary.org/books/OL22736835M/Kaja_od_Radoslawa_czyli_historia_Hubalowego_krzyza
http://aleksandraziolkowskaboehm.blogspot.com/2012/05/kaja-od-radosawa-czyli-historia.html
http://www.rowman.com/ISBN/978-0-7391-7270-4
http://www.history.ac.uk/reviews/review/1398
https://openlibrary.org/works/OL16466831W/Kaia_heroine_of_the_1944_Warsaw_Rising
Wydania:
Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa, dwa wydania: 2006, 2014
ISBN 83-7319-975-6, ISBN 978-83-7758-635-8
Amerykańskie wydania: Kaia Heroine of the 1944 Warsaw Rising,
Lanham, Boulder, New York, Toronto, Plymouth, UK
Lexington Books, 2012, 2014, ISBN 978-0-7391-7270-4, ISBN 978-0-7391-9053-1, ISBN 978-0-7391-7271-1 (electronic)
W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.
