Śląska Szkoła Ikonograficzna[edytuj]
Śląska Szkoła Ikonograficzna | |
Silesian School of Iconography | |
Data założenia | 22 kwietnia 2001 |
Państwo | ![]() |
Adres | ul. 3 Maja 20, 41-800 Zabrze |
Liczba studentów | 732 |
Rektor | ks. dr Dariusz Klejnowski-Różycki |
Strona internetowa |
Śląska Szkoła Ikonograficzna (Silesian School of Iconography, skrót: SSI) jest ruchem w Kościele rzymskokatolickim posiadającym strukturę stowarzyszenia, w skład którego wchodzą osoby piszące (malujące) ikony, teologowie ikony, twórcy sztuki sakralnej zarówno duchowni, jak i świeccy. Siedziba Śląskiej Szkoły Ikonograficznej mieści się w Zabrzu przy kościele św. Anny. Szkoła prowadzi regularne zajęcia, warsztaty wakacyjne, formację duchową i artystyczną, ściśle współpracuje z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego.
Spis treści
[ukryj]Historia[edytuj]
Pierwszy projekt statutu Śląskiej Szkoły Ikonograficznej o nazwie „Szkoła Ikonopisarska «Pantokrator»” powstał w kwietniu 2001 r. w Wellington w Nowej Zelandii. Założycielami Szkoły są ks. Dariusz Klejnowski-Różycki (uczeń Egona Sendlera SJ – Paryż) i jego mama Janina Różycka-Klejnowska (ikonograf, dziennikarka). Od lipca 2001 r. rozpoczęli działalność edukacyjno-formacyjną tworząc struktury, kształcąc kadrę i członków Szkoły. W roku 2012 Śląska Szkoła Ikonograficzna gromadziła ok. 300 członków, wykształciła ok. 700 osób na różnym poziomie wprowadzając w arkana sztuki ikonopisarskiej.
Działalność[edytuj]
Śląska Szkoła Ikonograficzna prowadzi działalność wydawniczą, publikuje badania związane z teologią ikony, jej technologią i estetyką bizantyjską. Opracowuje wzorniki (podlinniki) ikon współczesnych świętych. We współpracy z Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego Śląska Szkoła Ikonograficzna wydała „Rytuał ikonopisarski” będący zbiorem modlitw ikonopisarzy podczas tworzenia ikony.
W skład Rady Naukowej Wydawnictwa Śląskiej Szkoły Ikonograficznej wchodzą (2012):
- ks. prof. dr hab. Janusz Maria Czerski, mitrat, birytualista, emerytowany Kierownik Katedry Egzegezy Ksiąg Nowego Testamentu WTUO, wieloletni wykładowca teologii ikony i duchowości chrześcijańskiego Wschodu;
- prof. dr hab. Karol Klauza, wieloletni Kierownik Katedry Teologii Ikony KUL;
- ks. dr Dariusz Klejnowski-Różycki, adiunkt w Katedrze Teologii Dogmatycznej WTUO;
- ks. dr hab. Jan Kochel, prof. UO, kapłan diecezji gliwickiej, adiunkt w Katedrze Katechetyki i Teologii Pastoralnej WTUO;
- bp prof. zw. dr hab. Jan Kopiec, ordynariusz diecezji gliwickiej, kierownik Katedry Historii Kościoła i Patrologii WTUO;
- ks. dr Trojan Marchwiak, kapłan archidiecezji poznańskiej, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu;
- ks. dr hab. Andrzej Perzyński, prof. UKSW, kapłan archidiecezji łódzkiej, Katedra Teologii Pozytywnej UKSW;
- Janina Różycka-Klejnowska, ikonograf i dziennikarka, współzałożycielka SSI;
- ks. Artur Sepioło, kapłan diecezji gliwickiej, diecezjalny moderator ruchów i stowarzyszeń;
- ks. prof. dr hab. Jerzy Szymik, kapłan archidiecezji katowickiej, kierownik Zakładu Teologii Dogmatycznej WTUŚ;
- ks. dr Robert Urbańczyk, kapłan diecezji gliwickiej, wykładowca seminarium i WTUO;
- ks. prof. dr hab. Kazimierz Marek Wolsza, kapłan diecezji gliwickiej, kierownik Katedry Filozofii Systematycznej i Historii Filozofii WTUO.
Szkoła kształci ikonografów oraz tworzy wspólnotę ikonografów i teologów ikony skupiając twórców sztuki sakralnej głównie ze Śląska, ale nie tylko. Prowadzi w internecie zamkniętą listę dyskusyjną dla ikonografów, w której prowadzone są dyskusje na tematy związane z duchowością ikonografów, technikami ikonopisarskimi i bieżącymi wydarzeniami.
Szkoła gromadząc ekspertów z dziedziny ikonografii wykonuje ekspertyzy do muzeów, posiadających w swoich zbiorach ikony, datuje i opisuje od strony technicznej i teologicznej dzieła muzealne. SSI organizuje także liczne wystawy i prelekcje poświęcone ikonie.
Szkoła kształci uczniów posługiwania się tradycyjnymi, naturalnymi technikami malarstwa tablicowego, takimi, jakimi posługiwano się w średniowieczu, stosując m.in. naturalne pigmenty, malując za pomocą wina mszalnego, żółtek kurzych jaj, itp. Przy każdej czynności ikonopisarkiej uczniowie odmawiają odpowiednie modlitwy. Duży nacisk szkoła kładzie na formację teologiczną i duchową ikonografów, nie dopuszczając do tworzenia ikon ludzi nie związanych z Kościołem. Cechą charakterystyczną Szkoły jest także wspólnotowe tworzenie ikon: poszczególne ikony są tworzone przez kilku ikonografów, a nie przez jednego. Jest to istotnym elementem formacji, aby wiara wyrażana poprzez sztukę liturgiczną była wiarą wspólnotową a nie jedynie ekspresją indywidualnych upodobań.
Śląska Szkoła Ikonograficzna współpracuje także ze Stowarzyszeniem Sinicum im. Michała Boyma SJ, kształcąc chińskich kleryków, księży i zakonnice i wspierając inicjatywy mające na celu rozwój Kościoła w Chinach.
Publikacje[edytuj]
- Ks. D. Klejnowski-Różycki, Z tajemnic Rosji. Historia, teologia i estetyka ikony Trójcy Świętej świętego Andrzeja Rublowa i wpływ świętego Sergiusza Radoneżskiego na jej powstanie, Zabrze 2010.
- Rytuał ikonopisarski. Obrzędy poświęcenia ikon, modlitwy na poszczególnych etapach pisania ikony, ryty błogosławieństw ikonopisarzy. Instrumentum laboris, Zabrze 2010.
- J. Różycka-Klejnowska, ks. D. Klejnowski-Różycki, Studium ikony, Zabrze 2011.
- (wydane wspólnie ze Stowarzyszeniem Sinicum) ks. D. Klejnowski-Różycki (red.), Chińskie katechezy, Warszawa-Zabrze 2012.
Struktura[edytuj]
Struktura Śląskiej Szkoły Ikonograficznej jest opisana w jej Statucie dostępnym na oficjalnej stronie SSI. Organami Szkoły są Rektor, Prorektor, Prokurator, Dziekani, Senat i Kapituła. W skład Kapituły aktualnie wchodzą (2012): ks. dr Dariusz Klejnowski-Różycki (Rektor), Janina Różycka-Klejnowska (Prorektor), Monika Jerominek, Jolanta Świątkiewicz, Aleksandra Sękowska, Iwona Cierkosz. Osoby te są także wykładowcami prowadzącymi zajęcia z teologii, technologii i estetyki ikony.
Dzieła[edytuj]
Szkoła dysponuje około 150 dziełami ikonograficznymi, prezentując je na różnych wystawach. Większość prac znajduje się w zbiorach prywatnych Europy, Afryki, Madagaskaru, Azji i USA. Specyfiką Szkoły jest tworzenie dzieł przeznaczonych nie tylko do kultu domowego, ale także liturgicznego w kościołach, tworzenie dzieł monumentalnych. Do szczególnie cennych dzieł Ślaskiej Szkoły Ikonograficznej należą:
- Matka Boska Włodzimierska – kościół pw. Św. Józefa w Antananarywa na Madagaskarze (J. Różycka-Klejnowska);
- Cykl Ojców Doktorów Kościoła Wchodu i Zachodu (16 ikon napisanych przez kleryków Wyższego Seminarium Duchownego w Opolu pod kierunkiem ks. dra D. Klejnowskiego-Różyckiego);
- Cykl Apostołów Pańskich (13 ikon napisanych przez kleryków Wyższego Seminarium Duchownego w Opolu pod kierunkiem ks. dra D. Klejnowskiego-Różyckiego);
- Mandylion – znajdujący się na ambonie w kościele pw. Św. Józefa Robotnika w Bytomiu (ks. D. Klejnowski-Różycki, ks. E. Sendler);
- Trójca Święta (na podstawie A. Rublowa, wymiary: 210 cm x 210 cm x 5,5 cm) – kościół dolny pw. Św. Barbary w Bytomiu;
- Boże Narodzenie – kaplica Szpitala Ginekoliogiczno-Położniczego w Opolu (wymiary 260 cm x 200 cm x 5,5 cm);
- Św. Paweł Apostoł (wymiary: 120 cm x 240 cm x 5,5 cm)- kościół pw. Nawrócenia Św. Pawła Ap. w Wieliczce;
- Matka Boska Fatimska – kościół pw. Św. Ap. Piotra i Pawła w Zakrzowie Turawskim;
- Św. Jan Apostoł Teolog (wymiary 100 cm x 75 cm cm x 4,5 cm)- w zbiorach prywatnych bpa prof. dra hab. Jana II Kopca, ordynariusza gliwickiego;
- Św. Jan Chrzciciel – Anioł Pustyni – w zbiorach prywatnych J. Różyckiej-Klejnowskiej;
- Św. Grzegorz II Papież – w zbiorach prywatnych ks. Grzegorza Skopa;
- Zesłanie Ducha Świętego – atelier SSI;
- Św. Artur z Glastonbury – w zbiorach prywatnych.
Linki zewnętrzne[edytuj]
- www.ssi.edu.pl - oficjalna strona Śląskiej Szkoły Ikonograficznej


