Apollo i Marsjasz (wiersz Zbigniewa Herberta)[edytuj]
"Apollo i Marsjasz" – wiersz Zbigniewa Herberta; reinterpretacja mitu o Apollo i Marsjaszu (elementami wspólnymi są bohaterowie i wynik pojedynku, różnymi fabuła, ocena i przesłanie). Ze względu na typ, wiersz, jest liryką pośrednią. Odbiorca jest bliżej nieokreślony. Wiersz charakteryzuje się też brakiem rymów (wiersz biały), brakiem znaków interpunkcyjnych i różnymi długościami wersów (wiersz wolny). Jest wierszem stroficznym. Występują w nim powtórzenia składniowe. Ma znaczenie moralizatorskie i (typową dla Herberta) formę relacji.
Apollo - "słuch absolutny" (muzykalność) Marsjasz - "ogromna skala" (umiejętności wokalne)
W wierszu Herberta to czytelnik zostaje osadzony w roli sędziego. Musi on bowiem, wydać moralny osąd.
Apollo po obdarciu Marsjasza ze skóry, brzydzi się go (krwi, mięśni) - kieruje się więc kategoriami estetycznymi. Boga odpycha również krzyk Marsjasza, którego źródłem jest jego cielesność. Jest to opis sensualny.
"Nerwy z tworzyw sztucznych" - Apollo pomimo swej boskości nie przejmuje się Marsjaszem. Owe "tworzywa sztuczne" są tu negatywnym, nacechowanym określeniem świadczącym o braku cech wyższych boga - duszy, intelekcie.
Pomiędzy bohaterami wiersza zobaczyć można wyraźny kontrast. Marsjasz prezentuje aspekt biologiczny, przedstawiając wszystko to co fizjologiczne (ciało, ból, śmiertelność). Natomiast Apollo ukazuje swą mentalność (tworzywa sztuczne, piękno). Marsjasz jest więc przedstawicielem poezji konkretnej, a jego odrażający krzyk, uczucia, sensuologia, związek z przyrodą, "duża skala" pokazują go też jako prekursora turpizmu.
Apollo ze swoją idealną piękną muzyką, "słuchem absolutnym", harmonijnością, schematycznością i melodyjnością jest odzwierciedleniem przedstawiciela klasycyzmu.
W wierszu Zbigniewa Herberta wygrywa sztuka reprezentowana przez Marsjasza. Apollo poprzez swoje piękno łączy się bowiem z okrucieństwem.
Znacząca w wierszu jest także przyroda - wraz ze śmiercią Marsjasza obumiera i ona, przyznając tym samym wygraną Satyrowi. Za pewnymi wartościami estetycznymi kryją się więc inne.
Filozofia łącząca kategorie estetyczne i etyczne, łączy się z filozofią Platona i kalokagatią. Rozwój piękna zewnętrznego nie wpływa na rozwój duszy.
W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.
Ten artykuł zawiera informacje niewystarczająco uźródłowione i niespełniające (jeszcze) kryteriów encyklopedyczności Wikipedii.
