Drach
Drach – współczesna powieść polska autorstwa Szczepana Twardocha. Ukazała się 4 grudnia 2014 roku w Wydawnictwie Literackim, również w wersji elektronicznej. Na stronie wydawnictwa książka jest reklamowana jako saga rodzinna i powieść o Śląsku, a być może nawet powieść totalna, której nie da się skategoryzować.[1]
Opis książki
Akcja książki rozgrywa się na dzisiejszych terenach Górnego Śląska, na przestrzeni wielu lat, od początków wieku XX, aż do pierwszych lat XXI wieku. Twardoch prezentuje losy kilku pokoleń śląskiej rodziny, poczynając na Josefie Magnorze, a na jego prawnuku Nikodemie Gemanderze kończąc. Stawiając ich w centrum swej opowieści snuje luźną narrację na temat losów zarówno tych dwóch mężczyzn, jak i ich rodzin, przyjaciół i sąsiadów. Rezygnuje przy tym z chronologii, przeplata ze sobą wydarzenia z różnych czasów i miejsc. Powieść składa się z czterech części, podzielonych na rozdziały, opatrzone datami. W „Drachu” znajdziemy elementy gwary śląskiej i języka niemieckiego. Twardoch przeprowadza czytelnika przez najważniejsze dla tego regionu wydarzenia całego stulecia. Przedstawia trudną sytuację miejscowej ludności, która na skutek niezależnych od nich wydarzeń i decyzji, stanęła na granicy kilku państw, zmuszona decydować o własnej przynależności narodowej. „Drach” ukazuje więc też niezwykły tygiel kulturowy, a przy okazji przemyca filozoficzne treści dotyczące egzystencji i miejsca człowieka w świecie. Do tego potrzebny jest mu specyficzny narrator, tytułowy Drach – wszechwiedzący głos ziemi, którego tożsamość czytelnik odkrywa wraz z postępem lektury. Podkreśla on istotne w książce przekonanie dotyczące świata, mianowicie że wszystko, co ma miejsce, kiedyś już się wydarzyło, niektóre rzeczy dzieją się „później, choć w tym samym czasie”[2] , życie ludzkie niewiele jest warte, a o jego przebiegu nieraz decyduje pozornie nieistotne zdarzenie sprzed lat, bądź nieroztropna decyzja przodka. Biologiczność i natura w „Drachu” odgrywają znaczącą rolę, bo jak mówi sam autor „wszystko dzieje się tam w porządku natury”.[3]
Głosy krytyków
- Marcin Fijołek wNas.pl[4]
Ale do rzeczy, bo warto pochylić się nad nową powieścią Twardocha i poświęcić jej nieco więcej uwagi. „Drach” jest niezwykłą opowieścią, nie tylko dlatego, że to po prostu dobra i ciekawa lektura, ale niezwykła jest także jej budowa. Wątki zrywane i szarpane, powroty do przeszłości i wycieczki w przyszłość, dygresje nad patriotyzmem i istotą ludzką, refleksje niemal eschatologiczne...
Najbardziej wymagającą częścią „Dracha” jest ta poświęcona refleksji nad sensem, a raczej bezsensem życia. Główni bohaterzy miotają się w swych życiorysach i choć wszyscy naszkicowani są jako dobrzy ludzie, to wszyscy też wchodzą w to, co najbardziej ludzkie. Zabijają, choć nie są przecież mordercami. Gwałcą i rabują, choć daleko im do miana gwałcicieli. Cudzołożą, choć są przykładnymi mężami. Łamią zasady, choć są naprawdę porządnymi ludźmi.
-Dariusz Nowacki, Gazeta Wyborcza
[5]
"Drach" został pomyślany jako utwór nieprzyjazny czytelnikowi. Choćby dlatego, że w partiach dialogowych występują dwa języki (polski i niemiecki) oraz dialekt śląski w kilku odmianach (archaiczny "wasserpolski" i nowsze wersje bliskiej sercu pisarza gwary).
Żadnej tedy epickiej syntezy nie dostajemy, ale i tak jest się czym cieszyć. "Drach" przynosi epizody zachwycające, po mistrzowsku napisane.
- ↑ Opis na stronie wydawnictwa.
- ↑ Twardoch Sz., Drach, Kraków 2014, s. 394.
- ↑ Rozmowa ze Szczepanem Twardochem na stronie natemat.pl [dostęp 20.01.2015]. [dostęp 20.01.2015].
- ↑ Recenzja książki "Drach" na stronie wnas.pl [dostęp 20.01.2015].
- ↑ Recenzja książki "Drach" na stronie wyborcza.pl [dostęp 20.01.2015].
Linki zewnętrzne[edytuj]
Strona autorska Szczepana Twardocha
W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.
