Historia Polski (1846)[edytuj]
Wydarzenia 1846 r. na ziemiach polskich. W 1845 r. nastąpiło porozumienie się wielu istniejących w Królestwie Polskim organizacji narodowo-niepodległościowych w sprawie przygotowania we wszystkich trzech zaborach ogólnonarodowego powstania, którego termin wyznaczono na wiosnę 1846 r. Jego naczelnym wodzem miał być Ludwik Mierosławski. Przygotowania te były jednakże niekonsekwentne i rozproszone, częściowo zostały zdekonspirowane przez zaniepokojonych "rewolucją" konserwatywnych ziemian, odgrywających dużą rolę w tajnych organizacjach polskich. Związane z tym aresztowania kierownictwa powstańczego w Poznańskiem, uniemożliwiły przeprowadzenie akcji powstańczych na terenach, będących pod zaborem pruskim. Ostatecznie do powstania doszło tylko w Galicji, gdzie rozproszone i niewielkie wystąpienia powstańcze zostały szybko stłumione przez władze austriackie, oraz w Rzeczypospolitej Krakowskiej.
W lutym 1846 r. w Krakowie, po rozbrojeniu przez spiskowców oddziału austriackiego, powstał Rząd Narodowy Rzeczypospolitej Polskiej. Ogłosił on zaciąg do wojska powstańczego i wydał Manifest do Narodu Polskiego o zniesieniu przywilejów stanowych i pańszczyzny oraz o uwłaszczeniu chłopów, mimo sprzeciwu konserwatywnej części władz powstańczych. Gdy organizator powstania Edward Dembowski został zastrzelony podczas prowadzenia pokojowej procesji w Podgórzu w Krakowie, powstanie upadło. Po czym władze austriackie, przy pomocy wojsk rosyjskich, zlikwidowały w ogóle Rzeczpospolitą Krakowską, włączając jej obszar do monarchii habsburskiej. Spotkało się to z werbalnym protestem W. Brytanii i Francji, gdyż w ten sposób naruszone zostały ustalenia kongresu wiedeńskiego.
Burzyła się też ludność małorolna i bezrolna na wsi, zmuszana do pańszczyzny, wysokiego odrobku za użytkowanie skrawków ziemi, lub otrzymująca głodowe płace za najemną pracę w majątkach ziemiańskich. W Galicji na tym tle w 1846 r. miało miejsce krwawe wystąpienia chłopskie pod przywództwem Jakuba Szeli, zwane rzezią galicyjską. Spotkałi się to z negatywną oceną szlachty polskiej również w zaborze rosyjskim. Z drugiej strony pobudził do buntów masy chłopskie w Królestwie, na Ukrainie i Białorusi. Zmusiło to cara Mikołaja I do zmniejszenia obciążeń pańszczyźnianych, zakazu usuwania chłopów z gospodarstw większych niż trzymorgowe, wprowadzenia prawa wnoszenia skarg przez chłopów do władz administracyjnych itp. Zmiany te nie satysfakcjonowały jednakże całkowicie warstw chłopskich, ani nie podobały się konserwatywnej szlachcie i arystokracji, jako za daleko idące.
Zobacz też[edytuj]
W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.
