Kaszëbskô Jednota[edytuj]

Kaszëbskô Jednota
Siedziba	Gdynia, Polska
Data założenia	2011
Rodzaj stowarzyszenia	Stowarzyszenie
Zasięg	Rzeczpospolita Polska i zagranica
Prezes	Mateusz Meyer
Numer KRS	0000393418
Data rejestracji	12 sierpnia 2011
Strona internetowa

Kaszëbskô Jednota (pol. Wspólnota Kaszubska) – stowarzyszenie zrzeszające osoby uznające odrębność narodu kaszubskiego, chcące działać na jego rzecz na terenie Rzeczpospolitej Polski i poza jej granicami.

Prawidłowa odmiana nazwy organizacji w języku kaszubskim z przekładem na polski

przypadek	csb	pol
M.	Kaszëbskô Jednota	Kaszubska Wspólnota
D.	Kaszëbsczi Jednotë	Kaszubskiej Wspólnoty
C.	Kaszëbsczi Jednoce	Kaszubskiej Wspólnocie
B.	Kaszëbską Jednotã	Kaszubską Wspólnotę
N.	z Kaszëbską Jednotą	z Kaszubską Wspólnotą
Msc.	ò Kaszëbsczi Jednoce	o Kaszubskiej Wspólnocie
W.	Kaszëbskô Jednoto	Kaszubska Wspólnoto

W praktyce przyjęło się także stosowanie skrótu KJ, bądź nazwy dodatkowej: Stowarzyszenie Osób Narodowości Kaszubskiej.

Cele stowarzyszenia

Członkowie organizacji za główny cel swej działalności stawiają sobie rozwój świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej Kaszubów oraz ochronę ich języka i tradycji, poprzez działalność naukową i oświatową na rzecz mniejszości narodowych, etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym. Działalność stowarzyszenia ma na celu zrównanie Kaszubów w prawach z mniejszościami etnicznymi w Polsce i Europie.

Cele statutowe organizacji

• rozbudzanie i ugruntowywanie świadomości narodowej Kaszubów,
• odrodzenie kultury kaszubskiej,
• propagowanie wiedzy o Kaszubach,
• ochrona praw etnicznych osób deklarujących przynależność do narodowości kaszubskiej,
• kształtowanie i rozwój wśród ludności kaszubskiej aktywnej postawy obywatelskiej, sprzyjającej powstawaniu poczucia pełnego włodarzenia i współodpowiedzialności za swoją ojczyznę,
• dbałość o walory turystyczne przy jednoczesnej trosce o środowisko przyrodnicze Kaszub,
• upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także wspomaganie rozwoju demokracji,
• działanie na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami.

Historia organizacji

Stowarzyszenie istnieje od 2011 r. W swej działalności powołuje się na XIX-wieczne idee Floriana Ceynowy, prekursora pojęć naród kaszubski i język kaszubski, a także działaczy skupionych wokół czasopisma Zrzesz Kaszëbskô, wspieranych przez Aleksandra Majkowskiego. Trzon Kaszëbsczi Jednotë tworzą osoby związane z wydawanymi na przełomie ostatniej dekady XX wieku periodykami „Tatczëzna” i „Òdroda”, portalem internetowym „naszekaszuby.pl” (pierwotnie Zasoby Kaszubsko-Pomorskie) oraz grupą literacką „Zymk”. Przyświeca im przekonanie, że kaszubski ruch narodowy wymaga konsolidacji, a rozwój opcji narodowej jest najlepszą formułą ochrony i rozwoju kaszubskiego potencjału kulturowego.

Działalność i potencjał stowarzyszenia

Jeszcze w 2011 roku stowarzyszenie złożyło wniosek do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na dofinansowanie projektu Przeglądu kaszubskojęzycznych teatrów ulicznych WEKWIZER w ramach rozwoju i ochrony języka kaszubskiego. Dzięki przyznaniu dotacji na realizację w roku 2012 zadań mających na celu ochronę, zachowanie i rozwój tożsamości , KJ stał się jedną z kilku organizacji reprezentujących społeczność posługującą się językiem regionalnym w Rzeczpospolitej Polsce, a tym samym organizacja uzyskała prawo do udzielania rekomendacji przedstawicielom Kaszubów w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych w Polsce.

Ważną sferą w działaniach stowarzyszenia są sprawy związane z kulturą kaszubską, czego owocem były m.in.: współorganizacja premiery sztuki teatralnej Jana Rompskiego "Jiwer òstatnëch" w Luzinie oraz prowadzenie akcji zachęcającej do nauki języka kaszubskiego w wejherowskich szkołach. Inną ciekawą inicjatywą stowarzyszenia jest organizacja happeningu z okazji Dnia Jedności Kaszubów pod hasłem "Czarno-żółte serce" w Wejherowie.

W marcu 2012 roku organizacja wraz ze Stowarzyszeniem Osób Narodowości Śląskiej, wystąpiła z wnioskiem do Rządu RP o prawne uznanie istnienia narodu kaszubskiego i śląskiego poprzez dopisanie obu grup do mniejszości etnicznych w Ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z 6 stycznia 2005 r.

Jedną z inicjatyw Kaszëbsczi Jednotë kierowaną do młodych mieszkańców Kaszub jest Zjazd Młodych Kaszubów, będący alternatywą Ogólnoświatowego Zjazdu Kaszubów. W wydarzeniu organizacja proponuje młodym Kaszubom wzięcie udziału w debacie poświęconej przyszłości Kaszubów i innych mniejszości w RP, koncertach współczesnych kaszubskich zespołów muzycznych, a także wspólnym świętowaniu.

Organizacja w swej działalności powołuje się m.in.: na liczbę deklaracji narodowych wśród Kaszubów w Narodowym Spisie Powszechnym w 2011 roku. Wśród 228 tys. deklaracji kaszubskiej autoidentyfikacji, 17 tys. osób zadeklarowało narodowość kaszubską jako pierwszą, z czego 16 tys. jako jedyną opcję narodową. Stowarzyszenie powołuje się także na współczesną działalność Kaszubów poza granicami Rzeczpospolitej Polski, m.in. stowarzyszenia Wilno Heritage Society skupiające Kaszubów żyjących od 1858 roku w Kanadzie. ^{[potrzebne źródło]}

Kontrowersje

Działalność KJ wzbudziła dyskusję medialną dotyczącą statusu społeczności kaszubskiej i obecnego stanu spraw związanych z ruchem kaszubskim, m.in.: poziomu nauczaniu języka kaszubskiego w szkołach, a także wypełniania zobowiązań Rzeczpospolitej Polski wobec Kaszubów zawartych w Europejskiej Karcie Języków Regionalnych i Mniejszościowych. Postulat uznania Kaszubów za mniejszość etniczną wzbudził energiczne protesty wielu liderów Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego oceniających to jako próbę narzucenia części Kaszubów, uważających się za Polaków, tożsamości odcinającej się od polskości. Także naukowcy zajmujący się tą problematyką zwracali uwagę, że zmiana statusu społeczności kaszubskiej nie przyniesie skutków, których oczekują działacze stowarzyszenia. Osobnym wątkiem była także kwestia zwiększenia środków pochodzących od państwa na zachowanie i rozwój kaszubskiej kultury, wysuwana początkowo przez stowarzyszenie jako argument za uznaniem Kaszubów za mniejszość etniczną . Jednak wobec zarzutów sugerujących, że ta kwestia wiąże się z aktywnością biznesową członków stowarzyszenia (przeciwko czemu ostro zaprotestowano) z argumentacji tej zrezygnowano.

Powiązania polityczne

Stowarzyszenie nie jest wolne od powiązań z głównymi partiami polskiej sceny politycznej. Wojciech Etmański, wiceprezes stowarzyszenia, jest radnym powiatu gdańskiego z ramienia PO. Wcześniej, decyzją premiera Donalda Tuska, pełnił też funkcję jednoosobowej rady gminy w gminie Przywidz . Jego łączny majątek ruchomy wraz z nieruchomościami szacowany jest na ponad 10 milionów złotych.

Bibliografia

• Deklaracja ideowa Kaszëbsczi Jednotë
• "O co chodzi Kaszëbsczi Jednoce?"
• Statut Kaszëbsczi Jednotë

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa stowarzyszenia

---

Źródło: Ten artykuł bazuje na treści artykułu: Kaszëbskô Jednota z Wikipedii; autorzy: w historii edycji; prawa autorskie: licencja CC-BY-SA 3.0 oraz GNU FDL W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją. Ten artykuł zawiera informacje niewystarczająco uźródłowione i niespełniające (jeszcze) kryteriów encyklopedyczności Wikipedii.