Koło Akademików Opolan[edytuj]

Koło Akademików Opolan w Poznaniu – organizacja studentów i absolwentów pochodzących z Górnego Śląska działająca w latach 1946-1950 w Poznaniu.

Związek został powołany do życia w Poznaniu, w końcu 1946 r., przez studiujących tu przedstawicieli Śląska Opolskiego oraz mieszkańców Ziemi Złotowskiej (tereny należące do II wojny światowej do Niemiec). Główny trzon koła stanowili byli uczniowie i absolwenci polskich gimnazjów działających do 1939 r. na terenie III Rzeszy: tzw. „bytomiacy” z Polskiego Gimnazjum w Bytomiu oraz „kwidzyniacy” - uczniowie Polskiego Gimnazjum w Kwidzynie. Wielu członków Koła (Józef Baron, Konrad Poloczek, Edmund Nawrocki, Zdzisław Malczewski oraz Andrzej Rożanowicz i in.) w czasie II wojny światowej działało w ruchu oporu m.in. w strukturach szarych szeregów na Śląsku i w Niemczech. Niektórzy, jak Edmund Nawrocki - członek polskiej siatki wywiadowczej w Berlinie, za swą działalność zapłacili pobytem w niemieckich więzieniach i obozach koncentracyjnych. Inni (m.in. Konrad Poloczek, ojciec którego w tym czasie przebywał w obozie koncentracyjnym), zostali przymusowo wcieleni do armii niemieckiej.

Członkami kolejnych zarządów koła byli:

• 1946/1947 Edmund Nawrocki – prezes, Jan Bełka – sekretarz, Andrzej Rożanowicz – zastępca prezesa,
• 1947/48 Marian Gondzik, Andrzej Rożanowicz, Zdzisław Malczewski,
• 1948/49 Konrad Poloczek – prezes, Feliks Marciniak – sekretarz, Gerard Solisz – skarbnik,
• 1949/50 Franciszek Krawczyk – prezes, Alojzy Toma – sekretarz,

Kuratorem Koła z ramienia Uniwersytetu Poznańskiego był natomiast prof. dr Zdzisław Kaczmarczyk.

Cele statutowe Koła

Celem związku, wyrażonym w statucie z 1946 r., było reprezentowanie i obrona młodzieży opolskiej na terenie Poznania, zapewnienie pomocy materialnej dla niezamożnych członków Koła, utrzymaniu łączności z Ziemią Opolską oraz pielęgnowaniu tradycji Polactwa opolskiego doby niewoli .

Członkowie Koła

W statucie Koła rozróżniano dwa rodzaje członków: aktualnie studiujący – członkowie zwyczajni oraz członkowie nadzwyczajni którzy mogli się wykazać przynależnością do wcześniej istniejących związków akademickich w Niemczech: „Silesia Superior” – Wrocław; „Polonia” – Berlin; „Związek Akademików Polaków” – Królewiec; „Koło Polaków Akademików” – Akwizgran lub innych stowarzyszeń akademickich w kraju i za granicą. Członkiem honorowym Koła był, od maja 1947 r., administrator apostolski Śląska Opolskiego ks. infułat Bolesław Kominek, który zgodził się równocześnie zostać oficjalnym patronem Koła .

Działalność społeczno-polityczna członków Koła

Obok zadań zawartych w statucie, władze i członkowie Koła prowadziły dodatkową działalność społeczno-polityczną. Władze Koła starały się współpracować z działaczami młodzieżowymi, odrodzonego po 1945 r., Związku Polaków w Niemczech. Członkowie Koła wspierali i propagowali postulaty narodowe Serbołużyczan, w tym zakresie ściśle współpracowano z Akademickim Związkiem Przyjaciół Łużyc „Prołuż”. Członkom koła udało się ponadto nawiązać współpracę z polską młodzieżą z Czechosłowacji .

Rozwiązanie Koła

Z końcem lat 40. działalność Koła była ograniczana przez władze komunistyczne. Mimo podejmowanych prób, nie udało się powołać podobnych struktur w innych ośrodkach akademickich m.in. we Wrocławiu i w Krakowie. Władze niechętnie patrzyły także na podejmowane przez członków Koła próby współpracy z organizacjami polskimi za granicą oraz z młodzieżą łużycką, a także na związki członków Koła z przedstawicielami duchowieństwa śląskiego. Ostatecznie, 26 kwietnia 1950 r., w związku ze stalinowską rekonstrukcją całego ruchu studenckiego, nastąpiła likwidacja Koła Akademików Opolan w Poznaniu. Majątek Koła, tak jak w przypadku innych organizacji, najprawdopodobniej został przekazany Związkowi Studentów Polskich .

Wybitni członkowie Koła:

• Józef Baron - prof. nauk medycznych, współtwórca Kliniki Endokrynologicznej Instytutu Ginekologii i Położnictwa AM w Poznaniu,
• Władysław Brzeziński – pracownik WSP w Słupsku, autor słownika gwarowego: ”Słownictwo krajniackie. Słownik gwary wsi Podróżna w Złotowskiem”,
• Marian Gondzik – doc. dr nauk medycznych, ordynator Oddziału Gruźlicy Układu Moczowo – Płciowego w Szczecinie-Zdunowie,
• Piotr Mikołaj Gorecki - prof. dr hab. nauk farmaceutycznych, pracownik m.in. Wydziału Farmacji AM w Poznaniu,
• Andrzej Rożanowicz – doc. dr hab. pracownik Uniwersytetu Śląskiego,
• Jerzy Skolik – prof., pracownik Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.

---

Źródło: Ten artykuł bazuje na treści artykułu: Koło Akademików Opolan z Wikipedii; autorzy: w historii edycji; prawa autorskie: licencja CC-BY-SA 3.0 oraz GNU FDL W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.