Kompozytorzy baroku
Kompozytorzy baroku (XVII w. - I poł. XVIII w.)
Spis treści
Wczesny barok (ok. 1600 - ok. 1650)[edytuj]
Barok objawił się jednocześnie w Anglii Elżbiety I, na której dworze tworzyli John Dowland (1563-1626) i John Adson (1587-1640), jak i we Włoszech, gdzie przeważała szkoła wenecka skupiona wokół takich muzyków jak: Claudio Monteverdi (1567-1643) czy Adriano Banchieri (1568-1634).
Dość szybko na nowe prądy zareagowało także hiszpańskie życie muzyczne (Juan Bautista Comes, 1568-1643). Twórcy niemieccy, na przykład (Michael Altenburg (1584-1640) i Heinrich Schütz (1585-1672), bazowali na osiągnięciach twórców renesansowych tańców niemieckich jak Hans Neusiedler.
W Polsce wczesny barok w muzyce reprezentowali min: Marcin Mielczewski (zm. 1651) i Bartłomiej Pękiel (zm. ok.1670).
Barok dojrzały (ok. 1650 - ok. 1700)[edytuj]
Rozwój weneckiej opery i instrumentalnej formy muzycznej, jaką jest sonata umożliwił komponowanie o wiele bardziej wyrafinowanej muzyki niż kiedykolwiek przedtem. Zamilkły renesansowe rubaszne dźwięki, ustępując miejsce typowej dla baroku dojrzałego elegancji.
Jean-Baptiste Lully (1632-1687) położył podwaliny pod francuską odmianę opery, tzw. "opero-balet". Hiszpanię w nowa muzyczną epokę wprowadził Cabanilles y Barrerá (1644-1712).
W Niemczech (Dietrich Buxtehude, Johann Pachelbel) i Anglii (John Abell) nastąpił wspaniały rozwój muzyki organowej. Pod koniec wieku XVII Anglicy doczekali się własnej odmiany opery, w której celowali Henry Purcell i jego brat - Daniel Purcell.
Na przełomie wieków XVII i XVIII Arcangelo Corelli (1653-1713) i niezależnie od niego Giuseppe Torelli stworzyli typową dla późnego baroku formę muzyczną jaką jest concerto grosso - koncert trzyczęściowy oparty na barokowej sonacie (allegro-andante-allegro). Formę tę szybko przyswoili sobie liczni kompozytorzy we Włoszech, Anglii, Niemczech i Holandii.
Holenderskim wirtuozem concerto grosso był Henrico Albicastro (1660-1730). We Francji concerto grosso musiało rywalizować z rodzimymi formami muzycznymi.
W Polsce życie muzyczne uległo skostnieniu i zatraciło innowacyjność. Typowym polskim kompozytorem okresu był Grzegorz Gerwazy Gorczycki (ok. 1667-1734) tworzący wciąż według założeń muzyki wczesnobarokowej.
Późny barok (ok. 1700 - ok. 1750)[edytuj]
Pierwsza połowa wieku XVIII był czasem triumfu włoskich kompozytorów, których zatrudniano na licznych dworach europejskich, np. Attilio Ariosti (1666-1730) komponował muzykę w Berlinie.
W Wenecji nastąpił kolejny wybuch innowacyjności. Cała Europa była wpatrzona we wzorce dostarczane jej przez Wenecjan, takich jak:Tomaso Albinoni (1671-1751), Alessandro Marcello,Francesco Antonio Bonporti (1672-1749), Antonio Lotti (1666-1740) i Antonio Vivaldi (1678-1742).
Swoistym centrum muzycznym pozostał też Rzym gdzie działał Domenico Giuseppe Scarlatti (1685-1757).
Muzyka francuska poszła zupełnie w innym kierunku. Najlepszymi kompozytorami byli tam klawesyniści: François Couperin (1668-1733), Jean-Philippe Rameau (1683-1764) i Louis-Nicolas Clérambault (1676 - 1749).
W Niemczech największy rozwój nastąpił na północy, zwłaszcza w Hamburgu, gdzie działali niezrównani mistrzowie: Georg Philipp Telemann (1681-1767), Reinhard Keiser i Johann Mattheson i w Saksonii: Johann Sebastian Bach (1685-1750), Johann Adolf Hasse (1699-1783).
Swoich mistrzów mieli także Szwedzi (Johan Helmich Roman 1694-1758, Johan Joachim Agrell 1701-1765) i Brytyjczycy, którym rozrywki dostarczali zarówno muzycy "importowani", jak największy obok Bacha kompozytor epoki, Niemiec z Halle, Georg Friedrich Händel (1685-1759), inny Niemiec Karl Friedrich Abel (1725-1787) i Włoch Francesco Geminiani (1687-1762), jak i kompozytorzy rodzimi: Charles Avison (1709-1770) i Thomas Augustine Arne (1710)-(1778).
W Austrii i Czechach Johann Joseph Fux i Jan Dismas Zelenka (1679-1745) przygotowywali grunt dla Haydna i Mozarta.
Styl Galant (ok. 1750 - ok. 1760)[edytuj]
Około lat 1745-1750 muzyka stawała się powoli asymetryczna i wykazująca dążność ku homofonii. W Niemczech popularny był styl galant, w którym celowali muzycy z dworu pruskiego: Carl Heinrich Graun, Johann Joachim Quantz oraz syn Bacha Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788). Można powiedzieć, że włoskim odpowiednikiem Quantza i CPE Bacha był Giuseppe Tartini, a hiszpańskim Antonio Soler.
W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.
