Muzealne Spotkania z Fotografią
Muzealne Spotkania z Fotografią – międzynarodowy konkurs dla dzieci i młodzieży organizowany przez Muzeum w Koszalinie (2001–2019). W imprezie corocznie brało udział kilkuset uczniów. Wybór nadesłanych prac prezentowany był w formie wystawy zdjęć i pokazu fotokastów. Patronat honorowy nad konkursem sprawowali: minister kultury i dziedzictwa narodowego (od 2001), minister edukacji narodowej (od 2002).
Spis treści
Cel konkursu[edytuj]
Celem Muzealnych Spotkań z Fotografią było możliwie szerokie włączenie muzeów do procesu kształcenia szkolnego i artystycznego, poznawanie oraz prezentacja europejskiego dziedzictwa kulturowego, a także wyrobienie wśród dzieci i młodzieży potrzeby obcowania z muzeum. Równe istotne było rozbudzanie wrażliwości estetycznej młodego pokolenia, stymulowanie rozwoju osobistych zainteresowań i zdolności twórczych uczniów.
Autorzy i tematy prac[edytuj]
Do konkursu przystępowali uczniowie różnego typu szkół, również uczestnicy pozaszkolnych zajęć fotograficznych, którzy podczas wizyty w muzeum wykonali zdjęcia przedstawiające muzealne wystawy lub ich fragmenty, ale też zaplecze muzeum – pracownie naukowe, konserwatorskie itp., również budynki muzeów, fragmenty ich architektury, otoczenia lub zabytki kultury materialnej zgromadzone w muzeach na wolnym powietrzu. Do konkursu zgłaszane były też prace młodzieży przedstawiającej w formie multimedialnego fotoreportażu, felietonu lub eseju fotograficznego swoje spotkanie z muzeum – własne wersje dzieł sztuki, czasem również bardzo indywidualne skojarzenia z tematem konkursu.
Zasięg i przebieg[edytuj]
Projekt regulaminu oraz ramy organizacyjne konkursu powstały w 2000 roku. Pierwszy wernisaż i plener fotograficzny dla zwycięzców odbyły się rok później. Pomysłodawcą, szefem biura organizacyjnego i komisarzem artystycznym imprezy był kustosz Muzeum w Koszalinie Dionizy Rypniewski. W kolejnych latach, w miarę rosnącego zainteresowania, zwiększał się zasięg Muzealnych Spotkań z Fotografią. Udział uczniów ze Słowacji, w jeszcze ogólnopolskiej edycji konkursu (2003), zmienił jego formułę. Od 2004 roku impreza miała charakter w pełni międzynarodowy, a wśród jej uczestników pojawiała się kolejno młodzież z Rosji (2004), Niemiec (2005), Litwy (2006), Anglii i Białorusi (2008), Ukrainy (2009) oraz Francji (2011). Coroczne wystawy, uroczyście otwierane we wrześniu w Koszalinie, pokazywane były również w innych miastach. Brały też między innymi udział w obchodach jubileuszu 300-lecia Sankt Petersburga (2003), obchodach Europejskich Dni Dziedzictwa (2005–2016), Sezonie Kultury Polskiej w Rosji (2008).
Konkurs realizowany był w kilku etapach. Pierwszy, to szerokie działania na poziomie regionalnym. Instytucje i organizacje zaproszone do udziału (muzea, szkoły, placówki edukacji artystycznej, stowarzyszenia twórcze) organizowały zajęcia fotograficzne połączone z wizytami w muzeach. Wybór najlepszych prac edycji lokalnych, często prezentowany wcześniej w placówkach macierzystych, przesyłany był do głównego organizatora – Muzeum w Koszalinie. Tu, podczas kolejnego etapu, komisja złożona z fotografików, plastyków i muzealników wybierała zwycięzców konkursu. Prace laureatów stanowiły trzon finałowej ekspozycji, której otwarcie połączone było z uroczystym ogłoszeniem wyników w obecności zwycięzców i ich artystycznych opiekunów. W latach 2001–2017 każdej z pokonkursowych wystaw towarzyszył katalog (opracowanie redakcyjne i graficznie – Dionizy Rypniewski).
Plener dla laureatów[edytuj]
Integralną częścią konkursu (2001–2017) był międzynarodowy plener fotograficzny dla laureatów. Brali w nim udział nagrodzeni uczniowie, ich pedagodzy oraz jurorzy konkursu. W czasie zajęć młodzież pod okiem profesjonalistów doskonaliła umiejętności fotografowania, miała możliwość pogłębiania wiedzy, wymiany poglądów i doświadczeń z rówieśnikami. Ważnym elementem spotkań były, prezentujące wysoki poziom artystyczny, pokazy własnej twórczości przygotowane przez uczniów i nauczycieli.
Plenerowi dla laureatów konkursu towarzyszyły różne wydarzenia. Oprócz wystaw, umieszczanych w nietypowych miejscach (np. na burtach kutrów rybackich, witrynach restauracji, płotach), uczestnicy pleneru byli też widzami organizowanych dla nich plażowych spektakli pantomimy, klasycznego baletu, pokazu cyrkowego, słuchaczami koncertu tradycyjnego jazzu i innych.
Prace konkursowe[edytuj]
Większość zdjęć dokumentowała rzeczywistość, choć nie brakowało udanych artystycznie interpretacji tematu. W ostatnich latach były to niemal wyłącznie fotografie wykonane techniką cyfrową (na początku dominowała fotografia tradycyjna). Przeważały zdjęcia barwne, niemal wszyscy autorzy powiększali swoje prace w usługowych laboratoriach lub powielali je w drukarkach. Własnoręcznie wykonane przez młodzież odbitki stanowiły znikomą część konkursowego plonu. Niemniej niejednokrotnie zdarzały się ambitne próby fotografowania zabytkowym sprzętem (bywało że niemal stuletnim), kamerą pozbawioną obiektywu (fotografia otworkowa), wykorzystywano archaiczne procesy fotochemiczne (np. Van Dyke brown, cyjanotypię, jednobarwną oraz wielobarwną gumę, połączenie monochromatycznej gumy z cyjanotypią, proces litowy), odważnie, w różnych konfiguracjach, łączono stare i nowe technologie.
Fotokasty[edytuj]
W latach 2001–2010 do konkursu można było zgłaszać odbitki fotograficzne w formie pojedynczych zdjęć lub ich zestawów. W 2011 roku regulamin konkursu stworzył nową kategorię – fotokasty. Forma multimedialnego fotoreportażu pozwoliła młodzieży na dodanie do zestawów zdjęć własnej narracji. Krótkie, wypełnione różnorodną treścią materiały, stały się atrakcyjnym uzupełnieniem głównego nurtu konkursu. Jednocześnie okazały się pomocne w uwrażliwianiu uczniów na problem szacunku dla praw autorskich (warunkiem oceny oraz publikacji multimedialnych fotoreportaży było wykorzystanie ścieżki dźwiękowej, udostępnionej np. na licencji Creative Commons).
Jurorzy konkursu[edytuj]
Roman Barcikowski (2013), Krzysztof Dąbrowski (2006–2019), Ryszard Dąbrowski (2002), Marek Jóźków (2001, 2003), Erazm Kalwaryjski (2001), Maciej Mazur (2006), Violetta Meronk (2003–2005), Ewa Miśkiewicz-Żebrowska (2001–2002), Marek Noniewicz (2007–2008), Dionizy Rypniewski (2001–2019), Bogusław Siwko (2001–2019), Elena Subbota (2003–2017), Wojciech Szwej (2002, 2004–2005, 2009–2012, 2014–2019).
Nagrody[edytuj]
Każdego roku jury konkursu przyznawało kilkanaście nagród. W latach 2001–2016 laureaci otrzymywali również ważne przez dwa lata karty wolnego wstępu do muzeów podległych resortowi kultury, wydane przez Departament Dziedzictwa Kulturowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Laureaci głównych nagród[edytuj]
Jerzy Królicki (2001)
Anna Kupny, Patryk Pohl (2002)
Jacek Szymański, Weronika Elertowska (2003)
Sylwia Kozłowska, Marcin Markowski (2004)
Aleksandra Śnieżek (2005)
Natalia Lubojemska, Grzegorz Korczak (2006)
Natalia Lubojemska, Lukáš Teren (2007)
Nikita Obrazcow, Nadieżda Gorodeckaja (2008)
Natalia Lubojemska, Simona Donovalová (2009)
Aleksandra Baranowska, Maksymilian Radawski (2010)
Anna Juminowa, Jegor Cwietkow (2011)
Krzysztof Szkurłatowski, Ksenia Iwanowa (2012)
Polina Pawłowa, Joanna Kołakowska (2013)
Wiktoria Kamieniecka, Natalia Łączyńska (2014)
Polina Pawłowa, Kristina Krúžková (2015)
Honorata Łukijańczuk, Barbora Kapustová (2016)
Adam Piekarski, Kristína Krúžková (2017)
W 2018 roku zrezygnowano z wielostopniowych nagród. Również rok później komisja konkursowa typowała zwycięzców nie wskazując głównych laureatów.
Kalendarz wystaw[edytuj]
2001
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Narodowe w Warszawie
2002
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- Muzeum w Koszalinie
- Instytut Polski w Budapeszcie (Węgry)
2003
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- Rosyjskie Muzeum Etnograficzne w Sankt Petersburgu (Rosja)
- Muzeum Okręgowe w Toruniu
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Pałac w Wilanowie
2004
- Historyczno-Artystyczne Muzeum Obwodu Kaliningradzkiego w Kaliningradzie (Rosja)
- Słowackie Muzeum Narodowe – Muzeum Etnograficzne w Martinie (Słowacja)
- Galeria Miloša Alexandra Bazovského w Trenczynie (Słowacja)
- Instytut Polski w Bratysławie (Słowacja)
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
2005
- Muzeum Historii Fotografii w Krakowie
- Instytut Słowacki w Warszawie
- Muzeum Narodowe w Szczecinie
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- Muzeum w Prorze (Niemcy)
- Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
2006
- Muzeum w Lęborku
- Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze
- Muzeum Historyczno-Artystyczne Obwodu Kaliningradzkiego w Kaliningradzie (Rosja)
- Rosyjski Ośrodek Nauki i Kultury w Warszawie
- Muzeum Narodowe w Szczecinie
- Bałtycka Galeria Sztuki w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
2007
- Muzeum Zachodnio-Kaszubskie w Bytowie
- Muzeum Zamkowe w Malborku
- Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku
- Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica w Szczecinie
- Narodowe Muzeum Sztuki Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa w Kownie (Litwa)
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
2008
- Muzeum w Stargardzie Szczecińskim
- Muzeum Lubuskie im. Jana Dekerta w Gorzowie Wielkopolskim
- Muzeum Historyczno-Artystyczne Obwodu Kaliningradzkiego w Kaliningradzie (Rosja)
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- Muzeum Fotografii – Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2009
- Muzeum Regionalne w Szczecinku
- Muzeum w Łowiczu
- Instytut Międzynarodowych Programów Edukacyjnych Państwowego Uniwersytetu Politechnicznego w Sankt Petersburgu (Rosja)
- Muzeum „Aušros” w Šiauliai (Litwa)
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2010
- Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu
- Muzeum Częstochowskie w Częstochowie
- Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju
- Muzeum Historyczno-Artystyczne Obwodu Kaliningradzkiego w Kaliningradzie (Rosja)
- Muzeum w Koszalinie
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2011
- BWA Galeria Sztuki w Olsztynie
- Muzeum Pałac w Wilanowie
- Muzeum Narodowe w Kielcach
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2012
- Muzeum Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie
- Muzeum Historyczno-Etnograficzne w Chojnicach
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2013
- Muzeum Zamek Książąt Pomorskich w Darłowie
- Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie
- Muzeum Etnograficzne w Putikko (Finlandia)
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2014
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- Muzeum w Koszalinie
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2015
- Muzeum w Koszalinie
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2016
- Muzeum w Koszalinie
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2017
- Bałtycka Galeria Sztuki w Koszalinie
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2018
- Muzeum w Koszalinie
- Muzeum Regionalne w Neubrandenburgu (Niemcy)
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
2019
- Muzeum w Koszalinie
- „Tuch + Technik” Muzeum Włókiennictwa w Neumünster (Niemcy)
Osiągnięcia[edytuj]
Muzealne Spotkania z Fotografią były dwukrotnie wyróżniane w konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla”, podsumowującym najwybitniejsze osiągnięcia polskiego muzealnictwa (2001 – nagroda w kategorii programów promocyjnych, edukacyjnych i oświatowo-wychowawczych, 2002 – wyróżnienie w kategorii publikacji dla wydawnictwa „Mielno – tradycja a współczesność”), otrzymały również wyróżnienie Fundacji Kultury w Warszawie w konkursie na „Projekt Edukacji Kulturalnej”.
Bibliografia[edytuj]
- Izabela Nowak, Muzeum to nie twierdza. 10-lecie Muzealnych Spotkań z Fotografią, [w] Kultura koszalińska: almanach 2010, Koszalin 2011, Koszalińska Biblioteka Publiczna, s. 106–109, ISBN-978-83-87317-74-4
- Mielno – tradycja a współczesność, Koszalin 2002, Muzeum w Koszalinie, Tekst: Dionizy Rypniewski, tłumaczenie: Niamh Nestor, Jupi Podlaszewski, ISBN 83-915746-2-8
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2001, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 83-911949-8-1
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2002, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 83-915746-1-X
- Muziejnyje wstreczi s fotografiej, Koszalin 2003, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski;, tłumaczenie: Jan Winkler, ISBN 83-915746-4-4
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2003, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 83-915746-5-2
- Muzeálne stretnutia s fotografiou, Koszalin 2004, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, tłumaczenie: Adriána Boháčová, ISBN 83-915746-7-9
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2004, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 83-915746-8-7
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2005, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 83-89463-00-8
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2006, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 83-89463-02-4
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2007, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 978-83-89463-05-0
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2008, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 978-83-89463-06-7
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2009, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 978-83-89463-09-8
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2010, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Dionizy Rypniewski, ISBN 978-83-89463-13-5
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2011, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Jacek Stramik, ISBN 978-83-89463-15-9
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2012, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Katarzyna Prześnicka, ISBN 978-83-89463-17-3
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2013, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Katarzyna Prześnicka, ISBN 978-83-89463-19-7
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2014, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Anna Makochonik, ISBN 978-83-89463-22-7
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2015, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Katarzyna Prześnicka, ISBN 978-83-89463-25-8
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2016, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Joanna Wyrzykowska, ISBN 978-83-89463-31-9
- Muzealne Spotkania z Fotografią, Koszalin 2017, Muzeum w Koszalinie. Tekst: Roman Barcikowski, ISBN 978-83-89463-34-0