Nacjonalistyczne Stowarzyszenie „Zadruga”
| ||
Plik:Toporzeł ze swarzycą.svg | ||
Naród, Honor, Tradycja | ||
Państwo | Polska | |
Siedziba | Wrocław | |
Data założenia | 11 kwietnia 2006[1] | |
Rodzaj stowarzyszenia | Stowarzyszenie zwykłe[1] | |
Profil działalności | narodowy kolektywizm, panslawizm, antyklerykalizm | |
Zasięg | Polska | |
Prezes | Dariusz Petryk | |
Powiązania | Zadruga | |
Strona internetowa |
Nacjonalistyczne Stowarzyszenie „Zadruga” (NS Zadruga) – polska organizacja nacjonalistyczna i neopogańska, powstała w 2006 roku we Wrocławiu, odwołująca się poprzez nazwę oraz ideologię do organizacji Zadruga, działającej oficjalnie w okresie międzywojennym. Jej założycielem oraz przywódcą jest Dariusz „Wojsław” Petryk[1]. Nacjonalistyczne Stowarzyszenie „Zadruga”, mimo że jest organizacją polityczną, przez swe odwołania do rodzimych wierzeń często mylnie przedstawiane jest w mediach jako neopogański związek wyznaniowy[2][3].
Spis treści
Idea[edytuj]
NS Zadruga postuluje „rewolucję kulturalną” oraz utworzenie zjednoczonego państwa słowiańskiego. Odwołuje się do idei kulturalizmu Jana „Stoigniewa” Stachniuka. Nazwa stowarzyszenia nawiązuje do starosłowiańskiej wspólnoty rodowej, której spoiwami były m.in. wspólna religia, kultura oraz pochodzenie etniczne – wartości wyznawane również przez NS Zadrugę[1]. Rewolucja oparta na powyższych założeniach polegać ma na odrzuceniu religii katolickiej jako podstawy „ideomatrycy”, z której powstał typ Polaka zwany „polakatolikiem” (uznany za przyczynę porażek dziejowych Polaków, począwszy od zwycięstwa kontrreformacji[4]), oraz budowa rdzennie polskiej świadomości narodowej[5].
Wbrew powierzchownej ocenie NS Zadruga nie jest organizacją rodzimowierczą. Propaguje koncepcję „wiary zadrużnej”, czyli wyznania opartego o „panteizm ewolucyjny”[4] – pojęcie skonstruowane przez Stachniuka w celu określenia poglądu na sferę nadprzyrodzoną, opartego na założeniu istnienia Woli Tworzycielskiej, która dopiero w człowieku zyskała świadomość. „Wiara zadrużna” odrzuca wiarę w bogów, w ich miejsce stawiając naród[6] – z tego względu stosowane jest również pojęcie narodowierstwa[7]. Opiera się na kulcie postępu, micie bohaterstwa i heroizmu. Kult świętych ma swój odpowiednik w kulcie „bogorłów” (pojęcie wymyślił Stanisław Szukalski na określenie wielkich ludzi, którzy przyczyniają się do rozwoju cywilizacji[8]).
Model państwa postulowanego przez organizację zakłada jego monoetniczność oraz militaryzm[9]. Ustrojem gospodarczym miałby być kolektywizm, przy czym w przeciwieństwie do ruchów typowo lewicowych NS Zadruga odrzuca koncepcję państwa opiekuńczego – dobro państwa (narodu) przedkładając nad interes obywatela. NS Zadruga propaguje przy tym idee eugeniki[10].
Działalność[edytuj]
Stowarzyszenie zajmuje się organizacją obchodów najważniejszych słowiańskich świąt (Jare Gody, Noc Kupały, Święto Peruna, Święto Plonów, Dziady, Szczodre Gody)[1]. Oprócz tego często uczestniczy lub organizuje obchody ważniejszych świąt narodowych, takich jak Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” czy Święto Niepodległości. Pomimo swojego antyklerykalnego charakteru podczas organizacji wydarzeń okazjonalnie współpracuje z organizacjami narodowo-katolickimi, np. Obozem Narodowo-Radykalnym[11]. Podejmuje również działania mające na celu zbliżenie słowiańskich narodów, takie jak organizacja pikiet w obronie serbskiego Kosowa[12][13][14], czy publikacja nagrań, w których apelują o pojednanie Polaków i Rosjan[15]. Ponadto stowarzyszenie propaguje idee Jana Stachniuka oraz Antoniego Wacyka za pomocą pism, broszur, książek, ulotek, internetu oraz przemówień.
Członkowie organizacji uczestniczą w szkoleniach paramilitarnych[16].
Kontrowersje[edytuj]
Organizacja jest oskarżana przez nierzadko skrajnie odmienne środowiska o równie skrajne postawy. Najbardziej oczywistym i powszechnym zarzutem jest nawiązywanie do nazizmu, ze względu na używanie przez stowarzyszenie wariantu słowiańskiej swastyki[17][18], wyraźne akcentowanie separatyzmu rasowego[19], jak również posługiwanie się terminami takimi, jak „narodowy socjalizm”[20]. Ponadto bywa krytykowana przez członków środowisk rodzimowierczych za kooperację z organizacjami (skrajnie) katolickimi[potrzebne źródło] oraz negatywny wpływ na wizerunek rodzimowierstwa[21].
Przedstawiciele Zadrugi oskarżani byli m.in. o wznoszenie szowinistycznych haseł (Polska tylko dla Polaków) w trakcie uroczystości upamiętniających dokonania powstańców śląskich, przeprowadzonych 2 maja 2007 r. na Górze Świętej Anny[22]. W przeszłości miały miejsce procesy o wykorzystywanie przez organizację swastyki jako symbolu neonazistowskiego[23], które jednak zakończyły się uniewinnieniem jej przedstawicieli[24][25].
NS Zadruga dokumentuje obrzędy organizowane podczas obchodów słowiańskich świąt, a następnie publikuje materiały z nich w internecie. Na filmie nakręconym podczas jednego z takich zjazdów (z dnia 23.06.2007 r.), widać osoby trzymające w rękach sztandary z symbolem swastyki kruszwickiej. Centralnym punktem miejsca, w którym zorganizowano owo spotkanie było ognisko na planie płonącej swastyki. Po doniesieniu redakcji Gazety Wyborczej, prokuratura zbadała film pod kątem propagowania treści faszystowskich i nawoływania do nienawiści na tle różnic narodowościowych[18].
Lider organizacji Dariusz Petryk neguje zarzuty zarówno odnośnie pronazistowskiego charakteru organizacji, jak i formalnej współpracy NS Zadruga z nacjonalistycznymi ugrupowaniami o charakterze katolickim. Nazizm określa jako pogląd pangermański, zaś ideologie swojej organizacji jako pansłowiańską – a więc niejako z definicji wrogą nazizmowi. Nacjonalizm odwołujący się do katolickiego dziedzictwa w historii Polski, uznaje natomiast za fałszywy, argumentując to kosmopolitycznym charakterem samego katolicyzmu. Podkreśla również, że stowarzyszenie nie propaguje dyskryminacji innych ras, lecz jedynie miłość do własnej rasy[26].
Symbolika[edytuj]
- Swarzyca kruszwicka – jako symbol walki i odrodzenia narodu w duchu słowiańskim, tradycyjny słowiański symbol boga Swaroga[27]
- Toporzeł – połączenie obosiecznego topora z orłem, postulowany jako nowe godło Polski[27]. Symbol autorstwa Stanisława Szukalskiego, będącego działaczem przedwojennej Zadrugi.
- Rodło – symbol zaprojektowany przez przedwojenną zadrużankę Janinę Kłopocką, przedstawiający bieg rzeki Wisły z zaznaczonym Krakowem jako kolebką polskiej kultury.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Status prawny NS Zadruga
- ↑ Jak neopoganie budują siłę słowiańskiej rasy
- ↑ Rozmowa z neopoganinem
- ↑ 4,0 4,1 Antoni Wacyk: Mit Polski. Zadruga. Wrocław: Wydawnictwo Toporzeł, 1991, s. 144. ISBN 83-85559-14-0.
- ↑ NS Zadruga – Wrocław: Ciąg harmoniczny
- ↑ Alternatywa którą tworzymy czyli czym jest wiara Zadrużna
- ↑ NS Zadruga – O nas [strona archiwalna ]
- ↑ Stanisław Szukalski: Krak syn Ludoli. Wrocław: Wydawnictwo Toporzeł, 2007, s. 160. ISBN 978-83-85559-31-3.
- ↑ NS Zadruga – O nas
- ↑ Eugenika – prawidłowy postęp
- ↑ Bielsko: Wieczorna demonstracja przeciw imigrantom – BBFAN.pl
- ↑ NS Zadruga – gniazdo górnośląskie: Pikieta Katowicka! Relacja
- ↑ Super-Nowa – Wiadomości – Pikieta poparcia dla serbskiego Kosowa
- ↑ Kosowo Jest Serbskie! Manifestacja 20.02.1016
- ↑ Apel do Ruskich braci- Текст Руско в описании – YouTube
- ↑ Szkolenie militarne „Każdy żołnierz obywatelem, każdy obywatel żołnierzem”
- ↑ Swastyki Zadrugi płoną pod Zieloną Górą
- ↑ 18,0 18,1 Zadruga świętowała ze swastyką
- ↑ Petycja przeciwko przyjmowaniu imigrantów
- ↑ W zimowy czas... Narodowy socjalizm!!!
- ↑ NS Zadruga a Rodzimowierstwo. duchtynia.pl, 2016-08-30.
- ↑ ONR i Zadruga na Górze św. Anny 2007 – YouTube
- ↑ Czy NOP i Zadruga propagowały faszyzm? Ruszył proces – Radio Wrocław
- ↑ Przed sądem: Swastyka to słowiański symbol
- ↑ Swastyka Zadrugi to nie propaganda faszyzmu
- ↑ Reportaż Interwencji z dnia 28.01.2010 – YouTube
- ↑ 27,0 27,1 Toporzeł – Nasz symbol, nasze godło