Niesprawiedliwość społeczna[edytuj]
Niesprawiedliwość społeczna to pojęcie używane do określenia postrzeganego lub rzeczywistego stanu, w którym zaburzona jest proporcja obciążeń i korzyści wśród członków danej społeczności. Najczęściej termin ten jest przywoływany w sytuacjach, gdy część ludności jest znacząco uprzywilejowana pod względem ekonomicznym, podczas gdy inna grupa pozostaje dyskryminowana i zmuszona jest do świadczenia na rzecz tych pierwszych.
Zapobieganie tego typu dysproporcjom jest deklarowanym celem organizacji lewicowych; skrajne postaci tej filozofii, postulujące nacjonalizację gospodarki i ustanowienie nad nią kontroli społecznej, są postulatami wielu partii socjalistycznych i komunistycznych.
Krytyka pojęcia "sprawiedliwość społeczna"[edytuj]
Treść tego hasła może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. |
Według gospodarczych liberałów sprawiedliwość społeczna jest paradoksalnie niesprawiedliwością, gdyż jest ona tworzona za pomocą przymusowego aparatu państwowego, który bezzasadnie "wyciąga" w drabinie statusu społecznego biedniejszych w górę, "ściągając" jednocześnie bogatych i średnio zamożnych w dół za pomocą obciążeń fiskalnych. Destabilizując gospodarkę, ograniczając dochody zamożnych oraz klasy średniej i firm powoduje biednienie całego państwa i wszystkich jego obywateli. Według liberałów i libertarian, a także ekonomistów klasycznych najlepszym sposobem na zlikwidowanie niesprawiedliwości społecznej jest liberalizacja rynku i zmniejszenie bądź zlikwidowanie opieki socjalnej. Posługują się tu maksymą Fryderyka Bastiat, iż "zysk jednego, jest zyskiem drugiego".
Badania ekonomiczne wielu ekonomistów, w tym przede wszystkim Ludwiga von Misesa, Murraya Rothbarda i Friedricha von Hayek ukazały, że nierówność społeczna jest w dużej mierze kreowana przez państwo w formie podatków, ceł, pozwoleń i innych ograniczeń przedsiębiorczości.
Zdaniem krytyków socjaliści, powołując się na nierówności wieku XIX popełniają zasadniczy błąd nie uwzględniając rozwoju gospodarczego. Wiek XIX, dzięki polityce wolnego rynku doprowadził do niespotykanego dotąd rozwoju i wzrostu gospodarczego, dzięki któremu w znacznej mierze, w porównaniu do wieku poprzedniego a nawet początków XIX wyeliminowano ubóstwo, bezrobocie a przyczyniając się do ogólnego wzrostu zarobków i powstawania wskutek tego coraz liczniejszej klasy średniej, także do zmniejszenia niesprawiedliwości społecznej. W swym dziele pt. "Socjalizm", Ludwig von Mises próbował obalić teorię jakoby dzięki związkom zawodowym i socjalistom zmniejszono nierówność społeczną na przełomie XIX i XX wieku.
Zobacz też[edytuj]
- Sprawiedliwość - w punkcie Sprawiedliwość społeczna


