Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "Solidarność i Pamięć"
Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "Solidarność i Pamięć" - organizacja pozarządowa z siedzibą w Ostrowcu Świętokrzyskim, powołana 20 lutego 2009 roku w celu rozwoju i promocji badań nad historią Polski i Ziemi Świętokrzyskiej, prowadząca działalność naukową i społeczno-kulturalną.
Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "Solidarność i Pamięć" | |
![]() | |
Lider | dr Paweł Gotowiecki |
Data założenia | 2009 |
Adres siedziby | os. Ogrody 20, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski |
http://www.osh-sip.pl/ |
Spis treści
Geneza i powstanie organizacji[edytuj]
Inicjatywa powołania stowarzyszenia o profilu kulturalno-naukowym, prowadzącego badania i popularyzującego najnowszą historię Polski i Regionu Świętokrzyskiego, skupiającego osoby odwołujące się do patriotyzmu, etosu obywatelskiego i dziedzictwa "Pierwszej Solidarności", powstała na przełomie 2008 i 2009 roku. Pomysłodawcą był działacz niepodległościowy z lat 80.Zbigniew Walczyk, który chciał w ten sposób stworzyć kontynuację istniejącego Stowarzyszenia Działaczy NSZZ "Solidarność" w Ostrowcu Świętokrzyskim, skupiającego aktywnych działaczy "Solidarności" z Ostrowca Świętokrzyskiego z lat 1980-1989. W trakcie prac nad powołaniem stowarzyszenia zmieniono początkową formułę, mocniej akcentując działalność naukową, kulturalną oraz otwarcie się organizacji na nowe środowiska, w tym zwłaszcza na osoby młode.
Zebranie założycielskie Stowarzyszenia miało miejsce 20 lutego 2009 roku w świetlicy Zespołu Szkół i Placówek Publicznych nr 3 w Ostrowcu Świętokrzyskim. Uczestniczyło w nim 21 osób. Powołali oni organizację, będącą - zgodnie z przyjętym statutem - "dobrowolnym, samorządnym zrzeszeniem zawiązanym dla propagowania i wspierania rozwoju badań nad historią Ostrowca Świętokrzyskiego i Ziemi Świętokrzyskiej". Wśród innych obszarów działalności wymieniono w statucie m.in.: aktywizowanie młodzieży w poszerzaniu wiedzy historycznej, promowanie patriotycznych postaw i wartości, a także integrowanie środowisk i organizacji o podobnym profilu działania[1].
Pomimo wcześniejszych ustaleń prezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia został nie Zbigniew Walczyk, lecz 69-letni ekonomista i polityk Jerzy B. Matusiak. Członkowie-założyciele ustalili, że organa Stowarzyszenia wybrane na zebraniu założycielskim będą miały charakter tymczasowy, do czasu rejestracji Stowarzyszenia.
3 czerwca 2009 roku Stowarzyszenie zostało wpisane do KRS. W związku z tym, 7 lipca 2009 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie, które wybrało władze na pełną 2-letnią kadencję.
Władze i członkowie[edytuj]
Władze Stowarzyszenia[edytuj]
Po ustąpieniu tymczasowych władz Stowarzyszenia, na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu w dniu 7 lipca 2009 roku prezesem Zarządu Głównego wybrano 26-letniego historyka Pawła Gotowieckiego. Jego mandat został przedłużony na kolejnych Walnych Zgromadzeniach w 2011 i 2013 roku.
Radą Stowarzyszenia, mającą charakter organu doradczego, kierowali kolejno: Zbigniew Walczyk, kpt. w st. sp. Mieczysław Kordos oraz jako pełniący obowiązki (po śmierci M. Kordosa): Jerzy B. Matusiak i Piotr Mrugała.
Podczas Walnego Zgromadzenia dnia 28 kwietnia 2013 roku wprowadzono zmiany w statucie Stowarzyszenia, znoszące Radę Stowarzyszenia i powołujące na jej miejsce Radę Naukową. Jej przewodnictwo objął niebędący członkiem Stowarzyszenia prof. dr hab. Grzegorz Miernik.
Prezesi Zarządu Głównego[edytuj]
L.p. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Objął funkcję | Złożył funkcję | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Jerzy B. Matusiak, | 10 lutego 2009 | 7 lipca 2009 | Prezes tymczasowego Zarządu Głównego do czasu rejestracji Stowarzyszenia w KRS | |
2. | Paweł Gotowiecki | 7 lipca 2009 | - | wybrany na kolejne kadencje w latach: 2011 i 2013 |
Przewodniczący Rady Stowarzyszenia[edytuj]
L.p. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Objął funkcję | Złożył funkcję | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Zbigniew Walczyk | 10 lutego 2009 | 7 lipca 2009 | Przewodniczący tymczasowej Rady do czasu rejestracji Stowarzyszenia w KRS | |
2. | kpt. Mieczysław Kordos | 7 lipca 2009 | 24 lutego 2011 | ponownie wybrany Przewodniczącym w 2011 r., zmarł w trakcie kadencji | |
3. | Jerzy B. Matusiak, | 27 lutego 2011 | 30 sierpnia 2011 | pełniący obowiązki Przewodniczącego | |
4. | Piotr Mrugała | 30 sierpnia 2011 | 18 kwietnia 2013 | pełniący obowiązki Przewodniczącego |
Przewodniczący Rady Naukowej[edytuj]
L.p. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Objął funkcję | Złożył funkcję | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|
1. | prof. dr hab. Grzegorz Miernik | 18 kwietnia 2013 | - | powołany na Przewodniczącego po zmianie statutu, ustanawiającej Radę Naukową |
Przewodniczący Komisji Rewizyjnej[edytuj]
L.p. | Zdjęcie | Imię i nazwisko | Objął funkcję | Złożył funkcję | Uwagi |
---|---|---|---|---|---|
1. | Sławomir Mazur | 20 lutego 2009 | 7 lipca 2009 | Przewodniczący tymczasowej Komisji Rewizyjnej do czasu rejestracji Stowarzyszenia w KRS | |
2. | Artur Głowacz | 7 lipca 2009 | 26 stycznia 2011 | ||
3. | Jadwiga Banasik | 26 stycznia 2011 | - | ponownie wybrana w 2013 r. |
Członkowie Stowarzyszenia[edytuj]
Stowarzyszenie skupia zarówno zawodowych historyków, jak i pasjonatów historii oraz osoby utożsamiające się z celami działalności organizacji. Członkowie, zgodnie ze statutem, dzielą się na zwyczajnych, wspierających i honorowych. Członkami wspierającymi stają się automatycznie wszystkie osoby powołane w skład Rady Naukowej.
Ważniejsi członkowie zwyczajni[edytuj]
Zdjęcie | Imię i nazwisko | dane biograficzne | przynależność do Stowarzyszenia | Pełnione funkcje |
---|---|---|---|---|
Jadwiga Banasik | ur. 1955; emerytowana nauczycielka, sołtys Kolonii Inwalidzkiej, animatorka badań nad historią osadnictwa w Kolonii Inwalidzkiej | od 2 września 2010 |
| |
Joanna Francuz | ur. 1965; nauczycielka, działaczka społeczna, polityk; prezes Stowarzyszenia na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych "Tacy Sami" w Ostrowcu Świętokrzyskim; od 2013 pełnomocnik struktur Solidarnej Polski na powiat ostrowiecki | 29 maja 2009
- 9 marca 2011 |
| |
Artur Głowacz | ur. 1964; przedsiębiorca, masażysta, bioenergoterapeuta, przewodnik muzealny; były kierownik administracyjny rezerwatu archeologicznego Krzemionki | od 7 lipca 2009 |
| |
dr Paweł Gotowiecki | ur. 1983; historyk, publicysta, nauczyciel akademicki; absolwent UJ; stypendysta Fundacji Lanckorońskich; autor monografii O Polskę z Wilnem i Lwowem. Związek Ziem Północno-Wschodnich RP (1942-1955) (Warszawa 2010) | od 20 lutego 2009 |
| |
Krzysztof Grabowski | ur. 1983; policjant; członek Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z listy PiS w l. 2006-2007 | od 20 lutego 2009 |
| |
Jerzy Jabłoński | ur. 1952; polityk, związkowiec, działacz opozycji w PRL; jeden z przywódców strajku w Hucie im. M. Nowotki 13 - 15 grudnia 1981 r., skazany na 4 lata więzienia; w l. 1989-1992 Przewodniczący Delegatury Zarządu Regionu Świętokrzyskiego NSZZ "Solidarność" w Ostrowcu Świętokrzyskim | od 20 lutego 2009 |
| |
Jacek Kargul | ur. 1983; ekonomista, specjalista w zakresie prawa autorskiego, nauczyciel akademicki; prezes Ostrowieckiego Forum Obywatelskiego | od 20 lutego 2009 |
| |
kpt. w st. sp. Mieczysław Kordos | ur. 1922 - zm. 2011; żołnierz AK, działacz kombatancki i społeczny; uczestnik kampanii wrześniowej i walk partyzanckich w l. 1942-1945; organizator środowisk kombatanckich w powiecie ostrowieckim; prezes Akcji Katolickiej we Włostowie | 30 marca 2009
- 24 lutego 2011 |
| |
Jerzy B. Matusiak | ur. 1940; ekonomista, górnik, działacz opozycji w PRL; kuzyn Tomasza Burka; współpracownik paryskiej "Kultury" i Towarzystwa Kursów Naukowych; były dyrektor Oddziału Banku Świętokrzyskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim; od 2009 roku prezes Klubu Gazety Polskiej w Ostrowcu Świętokrzyskim | od 20 lutego 2009 |
| |
Paweł Mroczek | ur. 1983; politolog, przedsiębiorca, restaurator, aktor; oficer Związku Strzeleckiego "Strzelec"; w 2011 roku zagrał w filmie "1920 Bitwa Warszawska" w reż. J. Hoffmana (niewymieniony w czołówce) | od 7 lipca 2009 |
| |
Piotr Mrugała | ur. 1971; archeolog, polityk, dziennikarz, przedsiębiorca, tłumacz literatury niemieckiej; dyrektor Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim w l. 2007-2011; członek Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z listy PiS od 2006 roku | od 30 sierpnia 2011 |
| |
Łukasz Pastuszka | ur. 1985; prawnik; absolwent UJ; pracuje w kancelarii notarialnej | od 20 lutego 2009 |
| |
Jan Salita | ur. 1948; inżynier budownictwa, manager muzyczny, polityk; w l. 2002-2009 pełnomocnik struktur Ligi Polskich Rodzin na powiat ostrowiecki; w 2004 r. bezskutecznie kandydował z ramienia LPR do Parlamentu Europejskiego | od 20 lutego 2009 |
| |
Stanisław Ściegienny | ur. 1945; działacz społeczny i kulturalny, polityk; od 2009 roku wiceprezes Klubu Gazety Polskiej w Ostrowcu Świętokrzyskim | 20 lutego 2009
- 26 września 2012 |
| |
Zbigniew Walczyk | ur. 1960; związkowiec, polityk, działacz opozycji w PRL; w 1982 roku skazany za działalność niepodległościową na 3,5 roku więzienia; przywódca podziemnej "Solidarności" w Ostrowcu Świętokrzyskim; po 1989 roku członek m.in. PC i ROP; W l. 2006-2010 prezes Stowarzyszenia Działaczy NSZZ "Solidarność" 1980-1989 w Ostrowcu Świętokrzyskim | od 20 lutego 2009 |
|
Członkowie honorowi[edytuj]
Zarząd Główny Stowarzyszenia podjął trzy uchwały w sprawie nadania godności członka honorowego Stowarzyszenia. Otrzymali je:
- ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski, w dniu 27 maja 2009, "w uznaniu szczególnych zasług w walce o pamięć i prawdę historyczną"
- Zbigniew Romaszewski, w dniu 14 grudnia 2009, "w uznaniu znamienitych zasług w wieloletniej pracy państwowej oraz w niestudzonej walce o praworządność i prawa człowieka"
- Bronisław Wildstein, w dniu 3 listopada 2010, "w uznaniu szczególnych zasług w walce o niepodległą i demokratyczną Polskę, wolność słowa i prawdę historyczną"
Działalność statutowa[edytuj]
Działalność naukowa[edytuj]
Stowarzyszenie od początku swojej działalności zorganizowało dwie duże konferencje naukowe: międzynarodową konferencję "Bitwa grunwaldzka w historii, tradycji i kulturze 1410 - 2010" (z udziałem naukowców z Czech i Rosji) poświęconą 600. rocznicy bitwy pod Grunwaldem"[2], oraz regionalną konferencję "Stan wojenny w regionie świętokrzyskim 1981-1983", z okazji 20. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego"[3].
Oprócz tego Stowarzyszenie zorganizowało kilka mniejszych sesji naukowych i paneli dyskusyjnych, poświęconych wybranym problemom z najnowszej historii Polski.
Stowarzyszenie wydało dwie recenzowane publikacje: "Bitwa grunwaldzka w historii, tradycji i kulturze 1410 - 2010" (red. T. Ossowski, Kielce 2010) oraz "Stan wojenny w regionie świętokrzyskim 1981 - 1983" (red. P. Gotowiecki, Ostrowiec Świętokrzyski 2013)"[4].
W ramach projektu "Badania nad kulturą polityczną społeczności lokalnej Ostrowca Świętokrzyskiego" Stowarzyszenie opracowało i opublikowało z badań "Preferencje wyborcze elektoratu prawicowego w Ostrowcu Świętokrzyskim w roku 2012".
Stowarzyszenie stale współpracuje z takimi naukowcami, jak: prof. dr hab. Grzegorz Miernik (UJK), czy dr Jerzy Grygiel (UJ).
Wśród organizacji i instytucji, realizujących wspólne projekty ze Stowarzyszeniem, znajdują się:
- Instytut Pamięci Narodowej
- Miejskie Centrum Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim
- Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ "Solidarność" CELSA "Huta Ostrowiec"
- Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim
- Ostrowieckie Towarzystwo Naukowe
- Region Świętokrzyski NSZZ "Solidarność"
- Stowarzyszenie Zbiorowego Zarządzania Prawami Autorskimi Twórców Dzieł Naukowych i Technicznych "KOPIPOL"
- Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
- Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim
- Związek Strzelecki "Strzelec"
Działalność kulturalno-oświatowa[edytuj]
W ramach popularyzacji historii wśród młodego pokolenia Stowarzyszenie zorganizowało trzy powiatowe konkursy wiedzy z zakresu najnowszej historii Polski[5], a także inne formy promocji historii, jak np. rajd szlakiem miejsc pamięci[6].
Stowarzyszenie regularnie organizuje spotkania autorskie z historykami, pisarzami i publicystami.
Wśród osób goszczących na zaproszenie Stowarzyszenia w Ostrowcu Świętokrzyskim znaleźli się m. in.
- prof. dr hab. Antoni Dudek, historyk, politolog, wykładowca na UJ, wiceprzewodniczący Rady Instytutu Pamięci Narodowej
- ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski, działacz opozycji w PRL, opiekun niepełnosprawnych, pisarz, publicysta
- Igor Janke, dziennikarz, publicysta, pisarz, były redaktor "Rzeczpospolitej"
- dr Łukasz Kamiński, prezes Instytutu Pamięci Narodowej
- dr Sergiusz Leonczyk, historyk, działacz polonijny, prezes Kulturalno-Narodowej Organizacji Społecznej „Polonia” w Chakasji:
- dr Kornel Morawiecki, działacz opozycji w PRL, były przywódca Solidarności Walczącej
- dr Martin Nodl, historyk-mediewista, wykładowca w Centrum Studiów Mediewistycznych w Pradze
- prof. dr hab. Artur Patek, historyk, zastępca dyrektora Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego
- dr Zbigniew Romaszewski, działacz opozycji w PRL, obrońca praw człowieka, senator RP w l. 1989 - 2011
- sędzia Jerzy Stępień, działacz opozycji w PRL, prezes Trybunału Konstytucyjnego w l. 2006-2008
- Rafał A. Ziemkiewicz, pisarz, publicysta, polityk
- Piotr Zychowicz, publicysta historyczny, autor książki Pakt Ribbentrop-Beck
Stowarzyszenie w życiu publicznym Ostrowca Świętokrzyskiego[edytuj]
Stowarzyszenie jako organizacja pozarządowa[edytuj]
Od roku 2009 skład członkowski Stowarzyszenia ulegał stałym zmianom, charakteryzującym się odejściem starszych działaczy i odmłodzeniem organów kierowniczych. Organizacja ewoluowała od organizacji naukowo-hobbystycznej w kierunku stowarzyszenia społeczno-kulturalnego, aktywnego na różnych płaszczyznach życia publicznego.
Od początku działalności Stowarzyszenie podjęło współpracę z instytucjami naukowymi, kulturalnymi i społecznymi z terenu miasta i regionu. Natomiast znikomy wymiar miała współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego.
Stowarzyszenie uczestniczy w celebrowaniu świąt państwowych i wydarzeń kulturalnych. W roku 2012 Stowarzyszenie znalazło się w Komitecie Honorowym Marszu Niepodległości, a następnie, 11 listopada 2012 roku, wzięło udział w Marszu pod własnymi transparentami[7].
26 kwietnia 2013 roku Stowarzyszenie weszło w skład sygnatariuszy deklaracji założycielskiej Ostrowieckiego Forum Obywatelskiego - federacji skupiającej organizacje pozarządowe z terenu powiatu ostrowieckiego"[8].
17-18 września 2013 roku dr Paweł Gotowiecki reprezentował Stowarzyszenie podczas I Kongresu Towarzystw Naukowych w Warszawie"[9].
Stowarzyszenie a polityka[edytuj]
Stowarzyszenie nie stawia formalnych wymogów w kwestii poglądów politycznych. Członkowie Stowarzyszenia byli lub są związani z partiami politycznymi: Kongresem Nowej Prawicy (Karol Wójcik), Ligą Polskich Rodzin (Jan Salita, Mieczysław Teodor Pepaś), Platformą Obywatelską (Jolanta Wiśniewska), Prawem i Sprawiedliwością (Jerzy Jabłoński, Piotr Mrugała]], Solidarną Polską (Joanna Francuz) oraz lokalnym komitetem "Wspólnota Świętokrzyska" (Mieczysław Kordos, Bożenna Majewska).
W wyborach samorządowych w 2010 roku czterech członków Stowarzyszenia nie przynależących do żadnej partii politycznej kandydowało - jako osoby prywatne - na radnych z list PiS. Najwyższe wyniki wyborcze osiągnęli: Jacek Kargul (150 głosów)[10] i Paweł Gotowiecki (130 głosów)[11], nie zdobywając mandatu radnego. Stowarzyszenie, jako niezależna organizacja pozarządowa, nie brało żadnego udziału w kampanii wyborczej, nie opowiadając się za żadną z sił politycznych.
- ↑ Powstało Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "solidarność i Pamięć", W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
- ↑ Bitwa grunwaldzka w historii, tradycji i kulturze 1410-2010 W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Konferencja naukowa z udziałem Kornela Morawieckiego i Jerzego Stępnia W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Szef Instytutu Pamięci Narodowej na promocji książki w Ostrowcu Świętokrzyskim W: "Echo Dnia" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Mówili o mrokach stanu wojennego. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Rajd z historią w tle W: "GWiadomości Świętokrzyskie" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Honorowy Komitet Poparcia rośnie. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Wystartowało Ostrowieckie Forum Obywatelskie W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
- ↑ I Kongres Towarzystw Naukowych. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-10-04].
- ↑ Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-10-04].
Linki zewnętrzne[edytuj]
Strona internetowa Ostrowieckiego Stowarzyszenia Historycznego "Solidarność i Pamięć"