Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "Solidarność i Pamięć"

Z PrePedia
Skocz do: nawigacja, szukaj

Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "Solidarność i Pamięć" - organizacja pozarządowa z siedzibą w Ostrowcu Świętokrzyskim, powołana 20 lutego 2009 roku w celu rozwoju i promocji badań nad historią Polski i Ziemi Świętokrzyskiej, prowadząca działalność naukową i społeczno-kulturalną.

Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "Solidarność i Pamięć"
Ostrowiec Historical Society "Solidarity and Remembrance"..jpg
Lider dr Paweł Gotowiecki
Data założenia 2009
Adres siedziby os. Ogrody 20,
27-400 Ostrowiec Świętokrzyski
http://www.osh-sip.pl/

Spis treści

Geneza i powstanie organizacji[edytuj]

Inicjatywa powołania stowarzyszenia o profilu kulturalno-naukowym, prowadzącego badania i popularyzującego najnowszą historię Polski i Regionu Świętokrzyskiego, skupiającego osoby odwołujące się do patriotyzmu, etosu obywatelskiego i dziedzictwa "Pierwszej Solidarności", powstała na przełomie 2008 i 2009 roku. Pomysłodawcą był działacz niepodległościowy z lat 80.Zbigniew Walczyk, który chciał w ten sposób stworzyć kontynuację istniejącego Stowarzyszenia Działaczy NSZZ "Solidarność" w Ostrowcu Świętokrzyskim, skupiającego aktywnych działaczy "Solidarności" z Ostrowca Świętokrzyskiego z lat 1980-1989. W trakcie prac nad powołaniem stowarzyszenia zmieniono początkową formułę, mocniej akcentując działalność naukową, kulturalną oraz otwarcie się organizacji na nowe środowiska, w tym zwłaszcza na osoby młode.

Zebranie założycielskie Stowarzyszenia miało miejsce 20 lutego 2009 roku w świetlicy Zespołu Szkół i Placówek Publicznych nr 3 w Ostrowcu Świętokrzyskim. Uczestniczyło w nim 21 osób. Powołali oni organizację, będącą - zgodnie z przyjętym statutem - "dobrowolnym, samorządnym zrzeszeniem zawiązanym dla propagowania i wspierania rozwoju badań nad historią Ostrowca Świętokrzyskiego i Ziemi Świętokrzyskiej". Wśród innych obszarów działalności wymieniono w statucie m.in.: aktywizowanie młodzieży w poszerzaniu wiedzy historycznej, promowanie patriotycznych postaw i wartości, a także integrowanie środowisk i organizacji o podobnym profilu działania[1].

Pomimo wcześniejszych ustaleń prezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia został nie Zbigniew Walczyk, lecz 69-letni ekonomista i polityk Jerzy B. Matusiak. Członkowie-założyciele ustalili, że organa Stowarzyszenia wybrane na zebraniu założycielskim będą miały charakter tymczasowy, do czasu rejestracji Stowarzyszenia.

3 czerwca 2009 roku Stowarzyszenie zostało wpisane do KRS. W związku z tym, 7 lipca 2009 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie, które wybrało władze na pełną 2-letnią kadencję.

Władze i członkowie[edytuj]

Władze Stowarzyszenia[edytuj]

Po ustąpieniu tymczasowych władz Stowarzyszenia, na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu w dniu 7 lipca 2009 roku prezesem Zarządu Głównego wybrano 26-letniego historyka Pawła Gotowieckiego. Jego mandat został przedłużony na kolejnych Walnych Zgromadzeniach w 2011 i 2013 roku.

Radą Stowarzyszenia, mającą charakter organu doradczego, kierowali kolejno: Zbigniew Walczyk, kpt. w st. sp. Mieczysław Kordos oraz jako pełniący obowiązki (po śmierci M. Kordosa): Jerzy B. Matusiak i Piotr Mrugała.

Podczas Walnego Zgromadzenia dnia 28 kwietnia 2013 roku wprowadzono zmiany w statucie Stowarzyszenia, znoszące Radę Stowarzyszenia i powołujące na jej miejsce Radę Naukową. Jej przewodnictwo objął niebędący członkiem Stowarzyszenia prof. dr hab. Grzegorz Miernik.

Prezesi Zarządu Głównego[edytuj]

L.p. Zdjęcie Imię i nazwisko Objął funkcję Złożył funkcję Uwagi
1.   Jerzy B. Matusiak, 10 lutego 2009 7 lipca 2009 Prezes tymczasowego Zarządu Głównego do czasu rejestracji Stowarzyszenia w KRS
2.   Paweł Gotowiecki 7 lipca 2009 - wybrany na kolejne kadencje w latach: 2011 i 2013

Przewodniczący Rady Stowarzyszenia[edytuj]

L.p. Zdjęcie Imię i nazwisko Objął funkcję Złożył funkcję Uwagi
1.   Zbigniew Walczyk 10 lutego 2009 7 lipca 2009 Przewodniczący tymczasowej Rady do czasu rejestracji Stowarzyszenia w KRS
2.   kpt. Mieczysław Kordos 7 lipca 2009 24 lutego 2011 ponownie wybrany Przewodniczącym w 2011 r., zmarł w trakcie kadencji
3.   Jerzy B. Matusiak, 27 lutego 2011 30 sierpnia 2011 pełniący obowiązki Przewodniczącego
4.   Piotr Mrugała 30 sierpnia 2011 18 kwietnia 2013 pełniący obowiązki Przewodniczącego

Przewodniczący Rady Naukowej[edytuj]

L.p. Zdjęcie Imię i nazwisko Objął funkcję Złożył funkcję Uwagi
1.   prof. dr hab. Grzegorz Miernik 18 kwietnia 2013 - powołany na Przewodniczącego po zmianie statutu, ustanawiającej Radę Naukową

Przewodniczący Komisji Rewizyjnej[edytuj]

L.p. Zdjęcie Imię i nazwisko Objął funkcję Złożył funkcję Uwagi
1. Sławomir Mazur 20 lutego 2009 7 lipca 2009 Przewodniczący tymczasowej Komisji Rewizyjnej do czasu rejestracji Stowarzyszenia w KRS
2.   Artur Głowacz 7 lipca 2009 26 stycznia 2011
3. Jadwiga Banasik 26 stycznia 2011 - ponownie wybrana w 2013 r.

Członkowie Stowarzyszenia[edytuj]

Stowarzyszenie skupia zarówno zawodowych historyków, jak i pasjonatów historii oraz osoby utożsamiające się z celami działalności organizacji. Członkowie, zgodnie ze statutem, dzielą się na zwyczajnych, wspierających i honorowych. Członkami wspierającymi stają się automatycznie wszystkie osoby powołane w skład Rady Naukowej.

Ważniejsi członkowie zwyczajni[edytuj]

Zdjęcie Imię i nazwisko dane biograficzne przynależność do Stowarzyszenia Pełnione funkcje
Jadwiga Banasik ur. 1955; emerytowana nauczycielka, sołtys Kolonii Inwalidzkiej, animatorka badań nad historią osadnictwa w Kolonii Inwalidzkiej od 2 września 2010
  • przewodnicząca Komisji Rewizyjnej: od 28 stycznia 2011
  Joanna Francuz ur. 1965; nauczycielka, działaczka społeczna, polityk; prezes Stowarzyszenia na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych "Tacy Sami" w Ostrowcu Świętokrzyskim; od 2013 pełnomocnik struktur Solidarnej Polski na powiat ostrowiecki 29 maja 2009

- 9 marca 2011

  • wiceprezes Zarządu Głównego: 7 lipca 2009 - 26 stycznia 2011,
  • p.o. Prezesa Zarządu Głównego: 1 lutego 2010 - 6 marca 2010
  Artur Głowacz ur. 1964; przedsiębiorca, masażysta, bioenergoterapeuta, przewodnik muzealny; były kierownik administracyjny rezerwatu archeologicznego Krzemionki od 7 lipca 2009
  • przewodniczący Komisji Rewizyjnej: 7 lipca 2009 - 26 stycznia 2011
  • członek Zarządu Głównego: 26 stycznia 2011 - 18 kwietnia 2013
  dr Paweł Gotowiecki ur. 1983; historyk, publicysta, nauczyciel akademicki; absolwent UJ; stypendysta Fundacji Lanckorońskich; autor monografii O Polskę z Wilnem i Lwowem. Związek Ziem Północno-Wschodnich RP (1942-1955) (Warszawa 2010) od 20 lutego 2009
  • wiceprezes Zarządu Głównego: 20 lutego 2009 - 7 lipca 2009
  • prezes Zarządu Głównego: od 7 lipca 2009
  Krzysztof Grabowski ur. 1983; policjant; członek Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z listy PiS w l. 2006-2007 od 20 lutego 2009
  • skarbnik Zarządu Głównego: 20 lutego 2009 - 26 stycznia 2011
  • członek Zarządu Głównego: 26 stycznia 2011 - 18 kwietnia 2013
  Jerzy Jabłoński ur. 1952; polityk, związkowiec, działacz opozycji w PRL; jeden z przywódców strajku w Hucie im. M. Nowotki 13 - 15 grudnia 1981 r., skazany na 4 lata więzienia; w l. 1989-1992 Przewodniczący Delegatury Zarządu Regionu Świętokrzyskiego NSZZ "Solidarność" w Ostrowcu Świętokrzyskim od 20 lutego 2009
  • wiceprezes Zarządu Głównego od 20 lutego 2009
  Jacek Kargul ur. 1983; ekonomista, specjalista w zakresie prawa autorskiego, nauczyciel akademicki; prezes Ostrowieckiego Forum Obywatelskiego od 20 lutego 2009
  • członek Komisji Rewizyjnej: 20 lutego 2009 - 26 stycznia 2011
  • skarbnik Zarządu Głównego: 26 stycznia 2011 - 5 listopada 2012
  kpt. w st. sp. Mieczysław Kordos ur. 1922 - zm. 2011; żołnierz AK, działacz kombatancki i społeczny; uczestnik kampanii wrześniowej i walk partyzanckich w l. 1942-1945; organizator środowisk kombatanckich w powiecie ostrowieckim; prezes Akcji Katolickiej we Włostowie 30 marca 2009

- 24 lutego 2011

  • przewodniczący Rady Stowarzyszenia: 7 lipca 2009 - 24 lutego 2011
  Jerzy B. Matusiak ur. 1940; ekonomista, górnik, działacz opozycji w PRL; kuzyn Tomasza Burka; współpracownik paryskiej "Kultury" i Towarzystwa Kursów Naukowych; były dyrektor Oddziału Banku Świętokrzyskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim; od 2009 roku prezes Klubu Gazety Polskiej w Ostrowcu Świętokrzyskim od 20 lutego 2009
  • prezes Zarządu Głównego: 20 lutego 2009 - 7 lipca 2009
  • członek Zarządu Głównego: 7 lipca 2009 - 26 stycznia 2011
  • p. o. Przewodniczącego Rady Stowarzyszenia: 27 lutego 2011 - 30 sierpnia 2011
  • skarbnik Zarządu Głównego: od 5 listopada 2011
  Paweł Mroczek ur. 1983; politolog, przedsiębiorca, restaurator, aktor; oficer Związku Strzeleckiego "Strzelec"; w 2011 roku zagrał w filmie "1920 Bitwa Warszawska" w reż. J. Hoffmana (niewymieniony w czołówce) od 7 lipca 2009
  • sekretarz Zarządu Głównego: 26 stycznia 2011 - 18 kwietnia 2013
  Piotr Mrugała ur. 1971; archeolog, polityk, dziennikarz, przedsiębiorca, tłumacz literatury niemieckiej; dyrektor Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim w l. 2007-2011; członek Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z listy PiS od 2006 roku od 30 sierpnia 2011
  • p. o. Przewodniczącego Rady Stowarzyszenia: 30 sierpnia 2011 - 18 kwietnia 2011
  • członek Komisji Rewizyjnej: od 18 kwietnia 2011
  Łukasz Pastuszka ur. 1985; prawnik; absolwent UJ; pracuje w kancelarii notarialnej od 20 lutego 2009
  • sekretarz Zarządu Głównego: 20 lutego 2009 - 26 stycznia 2011
  • wiceprezes Zarządu Głównego: od 26 stycznia 2011
  Jan Salita ur. 1948; inżynier budownictwa, manager muzyczny, polityk; w l. 2002-2009 pełnomocnik struktur Ligi Polskich Rodzin na powiat ostrowiecki; w 2004 r. bezskutecznie kandydował z ramienia LPR do Parlamentu Europejskiego od 20 lutego 2009
  • wiceprzewodniczący Rady Stowarzyszenia: 20 lutego 2009 - 26 stycznia 2011
  Stanisław Ściegienny ur. 1945; działacz społeczny i kulturalny, polityk; od 2009 roku wiceprezes Klubu Gazety Polskiej w Ostrowcu Świętokrzyskim 20 lutego 2009

- 26 września 2012

  • członek Rady stowarzyszenia: 20 lutego 2009 - 7 lipca 2009 i 21 stycznia 2011 - 26 września 2012
  Zbigniew Walczyk ur. 1960; związkowiec, polityk, działacz opozycji w PRL; w 1982 roku skazany za działalność niepodległościową na 3,5 roku więzienia; przywódca podziemnej "Solidarności" w Ostrowcu Świętokrzyskim; po 1989 roku członek m.in. PC i ROP; W l. 2006-2010 prezes Stowarzyszenia Działaczy NSZZ "Solidarność" 1980-1989 w Ostrowcu Świętokrzyskim od 20 lutego 2009
  • przewodniczący Rady Stowarzyszenia: 20 lutego 2009 - 7 lipca 2009
  • członek Komisji Rewizyjnej: 5 listopada 2012 - 18 kwietnia 2013

Członkowie honorowi[edytuj]

Zarząd Główny Stowarzyszenia podjął trzy uchwały w sprawie nadania godności członka honorowego Stowarzyszenia. Otrzymali je:

  • ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski, w dniu 27 maja 2009, "w uznaniu szczególnych zasług w walce o pamięć i prawdę historyczną"
  • Zbigniew Romaszewski, w dniu 14 grudnia 2009, "w uznaniu znamienitych zasług w wieloletniej pracy państwowej oraz w niestudzonej walce o praworządność i prawa człowieka"
  • Bronisław Wildstein, w dniu 3 listopada 2010, "w uznaniu szczególnych zasług w walce o niepodległą i demokratyczną Polskę, wolność słowa i prawdę historyczną"

Działalność statutowa[edytuj]

Działalność naukowa[edytuj]

Stowarzyszenie od początku swojej działalności zorganizowało dwie duże konferencje naukowe: międzynarodową konferencję "Bitwa grunwaldzka w historii, tradycji i kulturze 1410 - 2010" (z udziałem naukowców z Czech i Rosji) poświęconą 600. rocznicy bitwy pod Grunwaldem"[2], oraz regionalną konferencję "Stan wojenny w regionie świętokrzyskim 1981-1983", z okazji 20. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego"[3].

Oprócz tego Stowarzyszenie zorganizowało kilka mniejszych sesji naukowych i paneli dyskusyjnych, poświęconych wybranym problemom z najnowszej historii Polski.

 
prezes IPN dr Łukasz Kamiński na promocji książki wydanej przez stowarzyszenie (2011)

Stowarzyszenie wydało dwie recenzowane publikacje: "Bitwa grunwaldzka w historii, tradycji i kulturze 1410 - 2010" (red. T. Ossowski, Kielce 2010) oraz "Stan wojenny w regionie świętokrzyskim 1981 - 1983" (red. P. Gotowiecki, Ostrowiec Świętokrzyski 2013)"[4].

W ramach projektu "Badania nad kulturą polityczną społeczności lokalnej Ostrowca Świętokrzyskiego" Stowarzyszenie opracowało i opublikowało z badań "Preferencje wyborcze elektoratu prawicowego w Ostrowcu Świętokrzyskim w roku 2012".

Stowarzyszenie stale współpracuje z takimi naukowcami, jak: prof. dr hab. Grzegorz Miernik (UJK), czy dr Jerzy Grygiel (UJ).

Wśród organizacji i instytucji, realizujących wspólne projekty ze Stowarzyszeniem, znajdują się:

Działalność kulturalno-oświatowa[edytuj]

W ramach popularyzacji historii wśród młodego pokolenia Stowarzyszenie zorganizowało trzy powiatowe konkursy wiedzy z zakresu najnowszej historii Polski[5], a także inne formy promocji historii, jak np. rajd szlakiem miejsc pamięci[6].

Stowarzyszenie regularnie organizuje spotkania autorskie z historykami, pisarzami i publicystami.

 
dr Kornel Morawiecki i sędzia Jerzy Stępień podczas konferencji o stanie wojennym (2011)

Wśród osób goszczących na zaproszenie Stowarzyszenia w Ostrowcu Świętokrzyskim znaleźli się m. in.

Stowarzyszenie w życiu publicznym Ostrowca Świętokrzyskiego[edytuj]

Stowarzyszenie jako organizacja pozarządowa[edytuj]

 
Delegacja Stowarzyszenia podczas Marszu Niepodległości w Warszawie (2012)

Od roku 2009 skład członkowski Stowarzyszenia ulegał stałym zmianom, charakteryzującym się odejściem starszych działaczy i odmłodzeniem organów kierowniczych. Organizacja ewoluowała od organizacji naukowo-hobbystycznej w kierunku stowarzyszenia społeczno-kulturalnego, aktywnego na różnych płaszczyznach życia publicznego.

Od początku działalności Stowarzyszenie podjęło współpracę z instytucjami naukowymi, kulturalnymi i społecznymi z terenu miasta i regionu. Natomiast znikomy wymiar miała współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego.

Stowarzyszenie uczestniczy w celebrowaniu świąt państwowych i wydarzeń kulturalnych. W roku 2012 Stowarzyszenie znalazło się w Komitecie Honorowym Marszu Niepodległości, a następnie, 11 listopada 2012 roku, wzięło udział w Marszu pod własnymi transparentami[7].

26 kwietnia 2013 roku Stowarzyszenie weszło w skład sygnatariuszy deklaracji założycielskiej Ostrowieckiego Forum Obywatelskiego - federacji skupiającej organizacje pozarządowe z terenu powiatu ostrowieckiego"[8].

17-18 września 2013 roku dr Paweł Gotowiecki reprezentował Stowarzyszenie podczas I Kongresu Towarzystw Naukowych w Warszawie"[9].

Stowarzyszenie a polityka[edytuj]

 
Konferencja prasowa Ostrowieckiego Forum Obywatelskiego (2013)

Stowarzyszenie nie stawia formalnych wymogów w kwestii poglądów politycznych. Członkowie Stowarzyszenia byli lub są związani z partiami politycznymi: Kongresem Nowej Prawicy (Karol Wójcik), Ligą Polskich Rodzin (Jan Salita, Mieczysław Teodor Pepaś), Platformą Obywatelską (Jolanta Wiśniewska), Prawem i Sprawiedliwością (Jerzy Jabłoński, Piotr Mrugała]], Solidarną Polską (Joanna Francuz) oraz lokalnym komitetem "Wspólnota Świętokrzyska" (Mieczysław Kordos, Bożenna Majewska).

W wyborach samorządowych w 2010 roku czterech członków Stowarzyszenia nie przynależących do żadnej partii politycznej kandydowało - jako osoby prywatne - na radnych z list PiS. Najwyższe wyniki wyborcze osiągnęli: Jacek Kargul (150 głosów)[10] i Paweł Gotowiecki (130 głosów)[11], nie zdobywając mandatu radnego. Stowarzyszenie, jako niezależna organizacja pozarządowa, nie brało żadnego udziału w kampanii wyborczej, nie opowiadając się za żadną z sił politycznych.

  1. Powstało Ostrowieckie Stowarzyszenie Historyczne "solidarność i Pamięć", W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2011-10-04].
  2. Bitwa grunwaldzka w historii, tradycji i kulturze 1410-2010 W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
  3. Konferencja naukowa z udziałem Kornela Morawieckiego i Jerzego Stępnia W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
  4. Szef Instytutu Pamięci Narodowej na promocji książki w Ostrowcu Świętokrzyskim W: "Echo Dnia" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
  5. Mówili o mrokach stanu wojennego. [dostęp 2013-10-04].
  6. Rajd z historią w tle W: "GWiadomości Świętokrzyskie" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
  7. Honorowy Komitet Poparcia rośnie. [dostęp 2013-10-04].
  8. Wystartowało Ostrowieckie Forum Obywatelskie W: "Gazeta Ostrowiecka" (wersja internetowa). [dostęp 2013-10-04].
  9. I Kongres Towarzystw Naukowych. [dostęp 2013-10-04].
  10. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-10-04].
  11. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-10-04].

Linki zewnętrzne[edytuj]