Państwowe Ognisko Baletowe im. Lidii Nartowskiej w Jarosławiu
Państwowe Ognisko Baletowe im. Lidii Nartowskiej w Jarosławiu | |
---|---|
![]() | |
Typ szkoły | {{{typ}}} |
Patron szkoły | Lidia Nartowska |
Państwo | ![]() |
Miejscowość | Jarosław |
Liczba uczniów | {{{liczba_uczniów}}} |
Dyrektor | Maria Kus |
Adres | ul. Hetmana Jana Tarnowskiego 1 37-500 Jarosław |
Strona internetowa szkoły |
Państwowe Ognisko Baletowe w Jarosławiu zostało założone 1 kwietnia 1951[1] przez Lidię Nartowską, początkowo od roku 1950 działało jako Ognisko Choreograficzne.
Edukacja[edytuj]
Placówka jest prowadzona przez Radę Powiatu Jarosławskiego[2], a nadzór pedagogiczny sprawuje Ministerstwo Kultury[3].
Edukacja trwa 4 lata. Zajęcia dla dzieci i młodzieży odbywają się z przedmiotów[2]:
- taniec ludowy
- taniec charakterystyczny
- zabawy ruchowe
- rytmika
- umuzykalnienie
- wiadomości o tańcu
Przy ognisku baletowym działają też zespoły taneczne:
- Zespół Pieśni i Tańca „Jarosław”
- Zespół Pieśni i Tańca „Mały Jarosław”
- Dziewczęcy Zespół Estradowy
- Zespół Tańca Współczesnego „SABAT”
Zespoły biorą udział w festiwalach i konkursach zarówno krajowych, jak i zagranicznych (Czechy, Francja, Mołdawia, Niemcy, Słowacja, Ukraina, Węgry)
Dziewczęcy Zespół Estradowy ma w repertuarze układy: Can-Can, Carmen, Kołomajki, Pasoo double, W klasycznym stylu, Zdobywcy raju, tańce: Cygańskie, Słowackie, Węgierskie[4].
W roku 2000 placówka została uhonorowana nagrodą Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie – za osiągnięcia w dziedzinie kultury i sztuki[5].
Lokalizacja[edytuj]
Od samego początku w tej nowo powstałej placówce towarzyszą problemy lokalowe. Od 16 listopada 1950 roku, zajęcia były prowadzone w sali otrzymanej od TPD w Szkole Podstawowej nr 11 im. Adama Mickiewicza w Jarosławiu, a także w sali na poczcie, w Szkole Podstawowej nr 2 przy ul. Jana Pawła II, Szkole Podstawowej nr 6 przy pl. Ks. Piotra Skargi dla potrzeb Ogniska udostępniono też salę lustrzaną w zabytkowej Kamienicy Attavantich przy ul. Rynek 5, jednak ze względu na zły stan techniczny budynku (słaby strop) zajęcia zostają zawieszone. W 1960 roku placówka ta dostaje dolne sale budynku Powiatowego Domu Kultury przy ul. Hetmana Jana Tarnowskiego 1, aż w końcu w 1963 na stałe przenosi się na miejsce Powiatowego Domu Kultury, gdzie mieści się do dzisiaj.
Historia[edytuj]
Od 16 listopada 1950 po otrzymaniu przez Ognisko sali w szkole TPD Lidia Nartowska sama rozpoczęła organizację placówki.
„ | W Państwowej Szkole Muzycznej odbyło się ostatnio zebranie organizacyjne rady społecznej Ogniska Choreograficznego, powstałego niedawno przy referacie kultury i sztuki prezydium PRN. Ognisko to rozpoczęło w Sali szkoły TPD kurs dla kandydatów na instruktorów i instruktorki tańców ludowych i zespołowych przy świetlicach – pod kierownictwem prof. Lidii Nartowskiej. Jak wynikało ze sprawozdania prof. Nartowskiej należałoby, aby pracą tego typu placówki zainteresowały się tego rodzaju organizacje jak ZSCh i ZMP, oraz zakłady pracy. Rada Społeczna Ogniska zaopiekuje się młodzieżą, przeprowadzi egzaminy celem wyłonienia talentów, nawiąże współpracę z organizacjami społecznymi. Aż do czasu utworzenia w Jarosławiu Państwowej szkoły Choreograficznej (w miejsce obecnego Ogniska). Ministerstwo Kultury i Sztuki przeznaczyło na szkolenie kadr instruktorskich choreografii świetlicowej w ognisku jarosławskim dotacje miesięczne. W ognisku pracować będą dwa zespoły (6 godz. tygodniowo każdy). Program roczny obejmuje: rytmikę, technikę tańca, tańce regionalne, taniec wolny, inscenizację pieśni, historię tańca.(…) Plan imprez artystycznych przewiduje obsługę świetlic i udział w imprezach. |
” |
— M. Rybik, Przy jarosławskim Ognisku Choreograficznym powstała rada społeczna, Dziennik Polski nr 338 z 8 grudnia 1950 r. |
W tym czasie Ognisko Choreograficzne, to przede wszystkim zespoły taneczne: starszy, średni i dziecięcy. 1 kwietnia 1951 roku Ognisko zostaje upaństwowione i zmienia nazwę na Państwowe Ognisko Baletowe. Po raz pierwszy zespoły POB występują na krajowym przeglądzie Młodzieżowych Zespołów Artystycznych w dniach 26-27 czerwca 1951 w Poznaniu[6]. W grudniu tego samego roku zespół dziecięcy wraz z młodzieżowym uzyskał III nagrodę na Festiwalu Muzyki Polskiej w Warszawie. Od września akompaniator pracuje Kazimierz Sławek.W tym czasie Ognisko naucza w dwóch klasach dziecięcych i dwóch młodzieżowych.W 1953 grono pedagogiczne zasila na rok Bożena Niżańska, a w 1955 asystentem Nartowskiej zostaje Edward Wawrzyniak. W Ognisku jest coraz więcej dzieci i młodzieży, a reprezentacyjny zespół daje szereg występów i zdobywa wyróżnienia i nagrody. W 1957 roku Ognisko powiększa się o kolejne 2 klasy, jest to klasa przedszkolna i III klasa dziecięca.
„ | Państwowe Ognisko Baletowe powstało 1 sierpnia 1950 roku. (…) Ognisko liczy 250 osób. Zajęcia są codziennie z wyjątkiem sobót. (…) Całe Ognisko prowadzą tylko dwie osoby – p. Lidia i jej asystent, Edward Wawrzyniak. Jeszcze tylko księgowy i mamy personel w komplecie”. |
” |
— R. Bury, 50 lat Państwowego Ogniska Baletowego im. Lidii Nartowskiej w Jarosławiu, POB 2000, s. 54 – 55. |
W 1959 roku dzieci w Ognisku jest tak wiele, że powstaje V klasa dziecięca.
1 kwietnia 1960 roku Państwowe Ognisko Baletowe obchodzi swoje 10-lecie.
„ | Dni młodości – szanowny grodzie, wielkie święto młodzieży, które rozpoczęło się w sobotę i trwało przez całą niedzielę… W godzinach wieczornych hejnał Żakinady ogłosił początek widowiska i zabawy. Żacy zaprezentowali nam dorobek artystyczny zespołów tanecznych. Ognisko Baletowe z Jarosławia wystawiło bardzo pomysłowe i efektowne widowisko pt. „Mówią wieki”. Ułański polonez i mazur z XIX wieku oglądaliśmy w wykonaniu Jubilatów Ogniska (które w tym roku obchodzi 10-lecie swojego istnienia). XVII wieczny taniec pod nazwą „Wyzwolimy Rzemieślników” podobał się bardzo. Stare stroje, dawne melodie z wdziękiem zostały odtworzone przez jarosławski zespół. Tańce rzeszowskie w wykonaniu członków z Ogniska zachwycają. „Na piątkę” wypadł taniec rosyjski składający się z trzech części: korowodu dziewcząt, tańca bojarów i hajduków. Oprócz tego oglądaliśmy wiele innych ciekawych zabaw i tańców. |
” |
— H. Kudyba, Dni Młodości, Nowiny Rzeszowskie z dnia 20 czerwca 1960 r. |
W ciągu kolejnych lat napływa do Ogniska nowa kadra m.in. Leokadia Magdziarz, Andrzej Superson, Ewa Mościska, Danuta Myszkowska, Alicja Olejarka – niestety nie pozostają długo. Od 1966 roku kolejno na stałe przychodzą nauczyciele i akompaniatorzy: Zbigniew Drewniak, Henryk Iłowski, Mieczysław Begiej, Lucyna Wyczawska.
„ | W ciągu 12 lat swej działalności Ognisko pokazało przy różnych okazjach wszystkie tańce narodowe (chodzony – polonez, krakowiak, kujawiak, oberek, mazur), tańce regionalne – rzeszowskie, lubelskie, żywieckie, kurpiowskie, śląskie, wielkopolskie, kaszubskie, warmińskie; tańce narodów innych – ZSRR – rosyjskie, białoruskie, litewskie, ukraińskie, – rumuńskie, węgierskie, czeskie, chińskie, francuskie. Historyczne wieku: XV, XVI, XVII, XVIII, XIX. Na końcu roku szkolnego zwykle odbywa się pokaz taneczny Ogniska. |
” |
— A. Pająk, Ognisko Baletowe w Jarosławiu, Głos Młodzieży Wiejskiej, nr III – IV rok VII 1963. |
9 marca 1967 umiera dyrektor placówki –Lidia Nartowska. Jej obowiązki przejmuje Edward Wawrzyniak, który 27 kwietnia 1972 zostaje mianowany na stałe nauczycielem Państwowego Ogniska Baletowego. W 1974 Edward Wawrzyniak zostaje wyróżniony odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”. Za kadencji Edwarda Wawrzyniaka została zakupiona do Ogniska duża ilość stroi narodowych i regionalnych. W czasie jego dyrektorowania POB posiadało cztery klasy pierwsze, dwie klasy drugie, oraz dwie klasy młodzieżowe. Edward Wawrzyniak najwięcej czasu i energię poświecił temu, aby przebudować Zespół Pieśni i Tańca: w tym czasie w zespole, prócz przygrywającej kapeli, śpiewa ogromny statyczny chór. Wawrzyniak pogłębiał wiedzę na temat tańca regionu rzeszowskiego, co zaowocowało bogatym programem tanecznym zespołu. W tym czasie bardzo rzadko odbywają się występy – cały nacisk artystyczny położony jest na rozwój zespołu.
5 września 1978 dyrektor Wydziału Kultury Władysław Dziedzic powierza pełnienie obowiązków dyrektora Państwowego Ogniska Baletowego Zbigniewowi Drewniakowi, który pełni funkcję do 30 czerwca 1980, a następnie ponownie od 15 stycznia 1982 do 1 sierpnia 1984. 13 maja 1983 zostaje odznaczony odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”. W 1998 przechodzi na emeryturę, do dziś pracuje w Państwowym Ognisku Baletowym i w Miejskim Ośrodku Kultury w Jarosławiu[7].
Zbigniew Drewniak znacznie rozbudował orkiestrę Zespołu Pieśni i Tańca „Jarosław”, zamiast chóru są soliści. Podczas kadencji Drewniaka w Ognisku uczyły się 4 klasy dziecięce i 2 młodzieżowe. Podstwę POB stanowił wtedy zespół. Drewniak urozmaicił program zespołu, skupiając się na wprowadzeniu tańców towarzyskich. Dzięki temu Ognisko zakupiło i uszyło dużo nowych i nowoczesnych stroi.
W 1984 roku dyrektorem Ogniska zostaje Lucyna Wyczawska – była uczennicą Ogniska Baletowego. Pracę zawodową rozpoczęła
Od września 1980 Lucyna Wyczawska pracowała w Państwowym Ognisku Baletowym jako instruktor Zespołu Pieśni i Tańca „Jarosław”, a od 1 października 1982 do 1984 na pełnym etacie. 30 września 1983 Lucyna Wyczawska została odznaczona odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”.
1 września 1984 Lucyna Wyczawska zostaje powołana przez Dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Przemyślu Zygmunta Mireckiego na stanowisko dyrektora i pełniła tę funkcję do 31 sierpnia 1999. Do chwili obecnej pracuje jako nauczyciel w POB.[7].Lucyna Wyczawska (uczennica Lidii Nartowskiej i Edwarda Wawrzyniaka oraz absolwentkę POB) zapoczątkowała tradycję koncertów na koniec roku szkolnego, w których biorą udział wszystkie klasy Ogniska[8].
„ | Moją przewodnią ideą w pracy było hasło – Każde dziecko na scenie – i udało się to w stu procentach dokonać |
” |
Po wielu jubileuszach Ogniska obchodzonych tylko przez Zespół Pieśni i Tańca „Jarosław”, wreszcie w 1985 na 35-leciu POB, występują również klasy Ogniska Baletowego. Od tego momentu jubileuszowe koncerty pokazują cały dorobek placówki.
Lucyna Wyczawska będąc świadomą rozwoju i zmian kultury tanecznej, chcąc utrzymać i rozbudować placówkę, dzięki Romanowi Buremu – nauczycielowi POB, który posiada również kwalifikacje do nauczania tańców towarzyskich i nowoczesnych – tworzy zespoły tańców nowoczesnych, które istnieją i występują do dnia dzisiejszego. Są to: Dziewczęcy Zespół Estradowy, Zespół Tańca Towarzyskiego, Zespół Tańca Nowoczesnego „Sabat”.
27 lutego 1987 podczas remontu instalacji elektrycznej w Ognisku wybuchł pożar – spłonęło bardzo dużo cennych strojów. Przez cały rok trwania remontu nauczyciele Ogniska musieli prowadzić zajęcia w salach do tego nie przystosowanych, na czym bardzo ucierpieli uczniowie i pracownicy. 21 października 1995 ognisko baletowe otrzymało imię swojej założycielki. Po rezygnacji ze stanowiska dyrektora placówki w 1999, miejsce Lucyny Wyczawskiej zajmuje Maria Kus, była tancerka Zespołu Pieśni i Tańca „Jarosław”, która pełni tę funkcję do dnia dzisiejszego.
Przypisy[edytuj]
- ↑ Oficjalna strona Ogniska
- ↑ 2,0 2,1 Powiatowe Ognisko Baletowe im. Lidii Nartowskiej w Jarosławiu www.jaroslaw.samorzady.pl
- ↑ Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lutego 1998 r. w sprawie nadania statutu Ministerstwu Kultury i Sztuki. Dz. U. z 1998 r. Nr 24, poz. 128
- ↑ Roman Bury. 50 lat Państwowego Ogniska Baletowego im. Lidii Nartowskiej w Jarosławiu. Jarosław. 2000. ISBN 83-913603-0-X
- ↑ Powiat jarosławski – edukacja i wychowanie [1]
- ↑ Kronika Państwowego Ogniska Baletowego 1951 r., dostępna w POB.
- ↑ 7,0 7,1 Akta osobowe Państwowego Ogniska Baletowego dostępne w archiwum POB.
- ↑ Informacje z rozmowy z Lucyną Wyczawską z dnia 25.11.2003 r.
Zobacz też[edytuj]
Linki zewnętrzne[edytuj]
- POB ma 65 lat!. www.starostwo.jaroslaw.pl, 2015-11-17. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-01)].
