Second life (powieść poetycka)[edytuj]
| Second life | |
| Autor | Krzysztof Niewrzęda |
| Miejsce wydania |  Polska
|
| Język | polski |
| Data I wyd. | 2010 |
| Wydawca | Wydawnictwo Forma |
| Typ utworu | polska literatura współczesna powieść poetycka |
Second life - powieść poetycka Krzysztofa Niewrzędy, opublikowana w 2010 r., uznana przez krytykę literacką za niezwykłe świadectwo twórczej suwerenności i utwór, niemający swojego odpowiednika w literaturze polskiej [1], a nawet światowej [2]. W 2011 r. jury Nagrody Poetyckiej Silesius przyznało Second life finałowe miejsce wśród najlepszych książek 2010 roku.
Treść i forma[edytuj]
Second life nie można streścić. Nie można przywołać wątku fabularnego, który by to umożliwiał, ponieważ jego punktem wyjścia, jest to właśnie, iż jednoznaczny wątek fabularny nie istnieje, albowiem wszystko jest zależne od perspektywy, z której patrzy się na sekwencje zdarzeń, wskutek czego wszystko jest wyłącznie jednym z wielu wariantów tego, co jest możliwe. Trudno również powiedzieć kto, bądź co, jest bohaterem tej książki. Second life jest natomiast z pewnością utworem synkretycznym, przekraczającym granice gatunków literackich. Jest współczesną powieścią poetycką, a jednocześnie baśnią o zmaganiach sił manipulujących ludzką podświadomością, która zawiera liczne przytoczenia i cytaty z kanonu światowej literatury – od Apokalipsy św. Jana, Eurypidesa, Mickiewicza, Goethego, Schillera, de Sade'a, Emily Dickinson, Schulza, Gombrowicza, po Pink Floyd, Kaliber 44 oraz Lao Che i łączy feerię narracji, anegdot i facecji, z najważniejszymi mitami ludzkości. [1] Second life można początkowo uznać za relację o zaskakujących przygodach słów, które zerwały logiczno-semantyczne więzi. Słów, które w zdaniu zostają zastąpione innymi słowami; wyrazów gubiących litery oraz związki logiczne i ustępujących miejsca współbrzmieniom wyrazów. Ale relacja ta nie ogranicza się do opisów słownych ekscesów oraz przekształceń. Słowa próbujące stanowić sensy, zaczynają bowiem zmuszać język do tworzenia narracji, przeradzających się w opowieść, o dążeniach do scalenia świata i języka, poszukiwaniach pramitu i odkrywaniu prawdziwej tożsamości. Główne role w tej opowieści odgrywają lęki wynikające z cywilizacyjnych zagrożeń i przemian oraz postępującego rozchwiania wartości. Lęki te prowadzą czytelnika w mroczną, baśniową rzeczywistość, w której uwidaczniają się znane z psychologii głębi zależności między ego, personą, cieniem i animą, przedstawione na tle opisów odzwierciedlających pracę marzenia sennego, a więc takiego procesu, dzięki któremu pierwotne znaczenie snu zostaje zamaskowane. Jest to widoczne przede wszystkim ze względu na to, iż w Second life Krzysztof Niewrzęda zastosował mechanizmy pracy marzenia sennego na prawach chwytów literackich. Zgodnie z tym co Zygmunt Freud napisał w Objaśnianiu marzeń sennych jest to:
- kondensacja treści – kiedy jednemu elementowi jawnej treści odpowiada kilka elementów utajonych myśli lub kiedy jeden element myśli jest przedstawiony za pomocą wielu obrazów.
- przesunięcie – kiedy akcent jest przesunięty z elementów znaczących na obojętne, w rezultacie czego to co jest przekazem może znajdować jedynie zdawkowe, niezbyt wyraźne przedstawienie.
- dramatyzacja – kiedy świat przedstawiony jest ukazany w sposób przesadny, karykaturalny lub absurdalny, po to by przyciągnąć uwagę i zasłonić faktyczną intencję podmiotu.
- symbolizacja – kiedy przedmioty, działania, pojęcia abstrakcyjne oraz postacie są symboliczne i interpretacja świata przedstawionego polega na przełożeniu tych symboli na idee i przedmioty, które te symbole przedstawiają.
Podobnie jak przy objaśnianiu marzeń sennych podstawową procedurą pomocną przy analizowaniu zawartych w Second life treści powinna być zatem metoda swobodnych skojarzeń polegająca na podążaniu za każdą myślą, jaka pojawi się w związku z którymkolwiek elementem tekstu. Second life jest bowiem jak sen, a nie opowiadanie o snach.
- ↑ 1,0 1,1 Krzysztof Uniłowski – nota na okładce Second life / Jacek Łukasiewicz – Tygodnik Powszechny – Dodatek specjalny – 8.05.2011 s. 1/ Krzysztof Maciejewski – Niezależny serwis literacki Papierowe Myśli (www.papierowemysli.pl) 15.06.2010 / Piotr Michałowski – Pogranicza, 5/2010 s. 89/ Dariusz Sypeń – Lampa 6/2010 s. 76/ Wanda Skalska – Pomorski Magazyn Literacko-Artystyczny Latarnia Morska (www.latarnia-morska.eu) 12.06.2010/ Mieczysław Orski – Przegląd Powszechny 7-8/2010 s. 128 / Agnieszka Nęcka – Nowe Książki 8/2010 s. 61/ Małgorzata Południak – internetowy Kwartalnik Literacko-Artystyczny sZaFa Nr 39 / Dorota Danielewicz-Kerski – Magazyn literacki RBB 27. 08. 2010 (http://www.youtube.com/watch?v=v4aOejI9WR0) / Paweł Kaczmarski – Tygodnik Powszechny – Dodatek specjalny – 8.05.2011 s. 4
- ↑ Mieczysław Orski – Przegląd Powszechny 7-8/2010 s. 128
Linki zewnętrzne[edytuj]
- Rozmowa radiowa z Krzysztofem Niewrzęda o jego powieści poetyckiej Second life
- Strona poświęcona powieści poetyckiej Second life
- początkowy fragment Second life w wykonaniu autora
- Kolejny fragment Second life w wykonaniu autora
W Wikipedii odbyła się dyskusja nad naprawą tego artykułu, zobacz ją.
Ten artykuł nie spełniał dotychczas kryteriów encyklopedyczności Wikipedii.
Ten artykuł ma niedostateczną jakość.
