Stosunki polsko-serbskie[edytuj]

Stosunki polsko-serbskie - stosunki funkcjonujące pomiędzy Polską i Serbią. Stosunki dyplomatyczne pomiędzy Rzeczpospolitą Polską i Królestwem Serbów, Chorwatów i Słoweńców rozpoczęły się w 1919 roku. Oba kraje posiadają ambasady w swoich stolicach.
Spis treści
[ukryj]Średniowiecze[edytuj]
Wśród przodków królowej Jadwigi (król Polski w latach 1384-1399) doszukać się można króla Serbii Stefana Dragutina[1].
Niektóre źródła wzmiankują obecność Serbów na dworze króla Władysława II Jagiełły (król Polski w latach 1386-1434)[2].
Polski szlachcic Zawisza Czarny uczestniczył w oblężeniu fortecy Gołubiec w 1428 roku u boku Króla Czech[3].
Serbowie, razem z Polakami uczestniczyli także w kampanii przeciwko Ottomanom w latach 1443-1444 (zakończonej bitwą pod Warną)[4].
Czasy nowożytne[edytuj]
Po zajęciu Serbii przez Ottomanów, wielu serbskich skrzypków trafiło do Polski, gdzie byli doceniani przez poetów XVII i XVIII-wiecznych, jako bardzo utalentowani[5][6].
XIX wiek[edytuj]
Po upadku Powstania Listopadowego w 1831 roku, wielu uczestników popowstaniowej emigracji trafiło do Księstwa Serbii. Między innymi serbski polityk Ilija Garašanin nawiązał kontakty z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim, który miał wesprzeć go w tworzeniu projektu Wielkiej Serbii[7].
Zarówno Polacy uczestniczyli w Pierwszym Powstaniu Serbskim (1803-1813), jak i Serbowie uczestniczyli w Powstaniu Styczniowym (1863-1864)[8].
Adam Mickiewicz wspominał często o literaturze serbskiej podczas swoich prelekcji dotyczących literatury słowiańskiej w College de France, poświęcając serbskim eposom poetyckim osobne wykłady[9].
Polacy i Serbowie współtworzyli organizacje o charakterze panslawistycznym[10].
Wojny światowe[edytuj]
W marcu 1914 roku między innymi polskie i serbskie siły wylądowały w Odessie jako siły sprzymierzone do walki z Państwami Centralnymi. Siły utworzone przez przedstawicieli tych narodowości wspólnie działały na Syberii, dochodząc aż do Harbinu, gdzie stanowili trzon sił białych w wojnie domowej w Rosji[11].
Podczas II Wojny Światowej zarówno Polacy jak i Serbowie, będąc Słowianami, doświadczali zbrodni wojennych i Holocaustu. W jugosłowiańskiej partyzantce w latach 1942-1943 służyły trzy osobne oddziały złożone z Polaków[12].
Polskie stanowisko ws. Kosowa[edytuj]
Rzeczpospolita Polska uznała niepodległość Kosowa 26 lutego 2008 roku, podczas gdy deklarację uznano 17 lutego[13]. Jednak uznanie tej niepodległości nie spotykało się z pełnym poparciem społeczeństwa polskiego. Polska pozostawiła także siły w Kosowie w ramach NATO-wskiej stabilizacji tego miejsca.
- Skocz do góry ↑ Oskar Halecki , Tadeusz Gromada , Jadwiga of Anjou and the rise of East Central Europe, Social Science Monographs, 1991, ISBN 978-0-88033-206-4 (ang.).
- Skocz do góry ↑ A. Hölder , Denkschriften, 1915, s. 58 (niem.).
- Skocz do góry ↑ Jacek Macyszyn , Polegaj jak na Zawiszy: mit czy rzeczywistość, Muzeum Wojska Polskiego, 2003, ISBN 978-83-916229-1-9 (pol.).
- Skocz do góry ↑ Donald Edgar Pitcher , An Historical Geography of the Ottoman Empire: From Earliest Times to the End of the Sixteenth Century, Brill Archive, 1968 (ang.).
- Skocz do góry ↑ Sielanki Józefa Bartomieja i Szymona Zimorowiczów. Wyd. Kazimierza Józefa Turowskiego, archive.org, 1857 (pol.).
- Skocz do góry ↑ Stana Đurić-Klajn , A Survey of Serbian Music Through the Ages, Association of Composers of Serbia, 1972 (ang.).
- Skocz do góry ↑ Balazs Trencsenyi , Michal Kopecek , National Romanticism: The Formation of National Movements: Discourses of Collective Identity in Central and Southeast Europe 1770–1945, Central European University Press, 2006, ISBN 978-963-7326-60-8 (ang.).
- Skocz do góry ↑ Poljaci u Srbiji, Ambasada Rzeczpospolitej Polskiej w Belgradzie .
- Skocz do góry ↑ Kosta St Pavlović , The struggle of the Serbs, The Standard art book co., 1943 (ang.).
- Skocz do góry ↑ Pieter M. Judson , Marsha L. Rozenblit , Constructing Nationalities in East Central Europe, Berghahn Books, 2 stycznia 2017, ISBN 978-1-57181-176-9 [dostęp 2017-01-02] (ang.).
- Skocz do góry ↑ Jamie Bisher , White Terror: Cossack Warlords of the Trans-Siberian, Psychology Press, 2005, ISBN 978-0-7146-5690-8 (ang.).
- Skocz do góry ↑ Stanisław Okęcki , Polacy W Ruchu Oporu Narodów Europy, PWN--Polish Scientific Publishers, 1987, ISBN 978-83-01-06860-8 (ang.).
- Skocz do góry ↑ Poland Recognizes Kosovo :: Balkan Insight, www.balkaninsight.com, 26 lutego 2008 .