Turnicki Park Narodowy

Z PrePedia
Skocz do: nawigacja, szukaj

Turnicki Park Narodowy – planowany park narodowy mający powstać na terenie województwa podkarpackiego.

Historia starań o Turnicki Park Narodowy[edytuj]

Pierwsze propozycje utworzenia parku narodowego na terenie Pogórza Przemyskiego pojawiły się już przed II wojną światową. Park narodowy miał powstać na bazie lasów należących do Polskiej Akademii Umiejętności, zapisanych Akademii testamentem Pawła Tyszkowskiego i Piotra Kwiatkowskiego.

Po wojnie propozycja utworzenia parku narodowego pojawiła się w maju 1982 roku, na II zjeździe Ligi Ochrony Przyrody w Przemyślu, dzięki staraniom profesorów Janusza Kotlarczyka i Jerzego Pióreckiego[1]. Padła wówczas propozycja nazwy – "Park Narodowy Doliny Środkowego Wiaru". Proponowano również nazwy: "Park Narodowy Brzeżnych Karpat", "Lędziański Park Narodowy", "Wschodniokarpacki Park Narodowy"[1], oraz najbardziej popularny projekt nazwy "Turnicki Park Narodowy". Nazwa ta wywodzi się od centralnie położonego dzikiego masywu górskiego Turnica (563 m n.p.m.) oraz wypływającej zeń rzeki o tej samej nazwie[1]. Znajduje się tam Rezerwat przyrody Turnica.

Później, w 1992 utworzenie Parku proponował ówczesny minister ochrony środowiska – Stefan Kozłowski, który wystąpił z takim wnioskiem do wojewody przemyskiego.

W 1994 propozycja utworzenia Parku została pozytywnie zaopiniowana przez Państwową Radę Ochrony Przyrody.

W 1995 Rada Ekologiczna przy Prezydencie RP domaga się jak najszybszego utworzenia Turnickiego Parku Narodowego. Jednak ówczesny minister Stanisław Żelichowski uznał, iż nie widzi możliwości powołania nowego parku. Poparła go Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Krośnie, która wcześniej wobec projektu miała stanowisko pozytywne. Również samorządy gmin Bircza i Fredropol stanowczo sprzeciwiły się projektowi utworzenia Turnickiego Parku Narodowego. 15 lutego 1996 roku powołano społeczną radę Turnickiego Parku Narodowego, w skład której weszli autorzy projektu, profesorowie Stefan Kozłowski i Roman Andrzejewski, przyrodnicy oraz przedstawiciele Pracowni na rzecz Wszystkich Istot. Przewodniczącym rady został ornitolog Przemysław Kunysz[2]. Od początku prowadzenia kampanii na rzecz utworzenia Turnickiego Parku Narodowego stowarzyszeniu Pracownia na rzecz Wszystkich Istot udało się uzyskać poparcie dla tej idei w mediach lokalnych i ogólnopolskich, stowarzyszenie zebrało około 50 tysięcy podpisów pod petycjami na rzecz parku. W 1997 roku trafiły one do Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa[3]. W 1998 propozycja była omawiana w Senacie RP[4]. W 1999 roku Przemyskie Towarzystwo Ornitologiczne wspólnie z Pracownią na rzecz Wszystkich Istot wystosowało do Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa list, w którym proponowały wprowadzenie „Moratorium dla Lasów Arłamowskich”, które powstrzymałoby niekorzystne zmiany w środowisku leśnym na terenie przyszłego TPN do momentu jego utworzenia[5]. Park nie powstał do dziś, obecnie pozyskuje się na tym terenie ok. 126 000 m³ drewna.

W marcu 2008 zawiązało się Stowarzyszenie na rzecz Utworzenia Turnickiego Parku Narodowego. Celem Stowarzyszenia jest m.in. promocja tej inicjatywy oraz przekazywanie rzetelnych informacji o funkcjonowaniu parku, edukowanie w kwestiach świadomości ekologicznej, podejmowanie działań prawnych, reagowanie na inwestycje stojące w jasnej sprzeczności z prawem ochrony przyrody i dyrektywami – siedliskową i ptasią[6]. Za utworzeniem parku opowiadają sie organizacje ekologiczne, naukowcy, turyści, oraz zwykli miłośnicy przyrody.

Proponowane granice Parku[edytuj]

Proponowane granice Parku rozciągać się miały od granicy państwowej z Ukrainą koło Kalwarii Pacławskiej, poprzez Leszczyny, Makową i Rybotycze (granicą lasu), obok Posady Rybotyckiej przez Łodzinkę Dolną i Wolę Korzeniecką w okolice Birczy i dalej (granicą lasu) do Leszczawy Dolnej i Górnej i wreszcie przez Trzcianiec, Wojtkową i Jureczkową do granicy państwowej z Ukrainą na północ od Krościenka.

Proponowana powierzchnia parku to 10 tysięcy hektarów, położonych na terenie gmin Bircza i Fredropol[7].

Przesłanki do utworzenia Parku[edytuj]

  • Teren projektowanego Parku znajduje się w sąsiedztwie zbiegu trzech prowincji geobotanicznych, czego konsekwencją jest rzadko spotykana różnorodność gatunków i zespołów o odmiennych wymaganiach siedliskowych. Są zatem gatunki stepowe zasiedlające suche nasłonecznione zbocza oraz cieniolubne i zimnolubne gatunki górskie.
  • Teren projektowanego parku jest słabo zaludniony i w dużej mierze wtórnie zdziczały. Ludność została wysiedlona w latach 1944–1946 na Ukrainę oraz w ramach akcji "Wisła", a wsie spalone. Wiele wsi do dziś jest niezamieszkanych, a o dawnej obecności ludzi świadczą tylko zdziczałe sady i zapuszczone cmentarze greckokatolickie.
  • Większość terenu projektowanego parku należy do Skarbu Państwa.
  • Duża część obszaru planowanego Parku jest objęta ochroną programu Natura 2000.

Linki zewnętrzne[edytuj]


Szablon:Parki narodowe w Polsce



Źródło: Ten artykuł bazuje na treści artykułu: Turnicki Park Narodowy z Wikipedii; autorzy: w historii edycji; prawa autorskie: licencja CC-BY-SA 3.0 oraz GNU FDL
Traffic lights 4 states 3.png Ten artykuł nie spełniał dotychczas kryteriów encyklopedyczności Wikipedii.