Religia w Andrychowie[edytuj]

Z PrePedia
Skocz do: nawigacja, szukaj
Information icon4.svg W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.

Religia w Andrychowie – artykuł zawiera listę i historie działalności kościołów i związków wyznaniowych działających na terenie Andrychowa i i jego gminy.

Katolicyzm[edytuj]

Kościół pw. św. Macieja (poświęcony 1721)
  • Parafia Rzymskokatolicka św. Macieja w Andrychowie. Erygowana w 1325. Zabytkowy kościół parafialny został wybudowany w 1721 roku w stylu barokowym, następnie przebudowywany w latach 1838 i 1924-1929. Parafia posiada również Kaplicę Bożego Miłosierdzia w Wojewódzkim Szpitalu Psychiatrycznym w Andrychowie. Parafia w 1345 roku należała do najmniejszych w okolicy i liczyła 105 wiernych. W 1470 roku andrychowska parafia nie była wymieniana wśród 19 parafii dekanatu zatorskiego. W poł. XVI w. katolicy mniejszością wyznaniową, w Andrychowie panował kalwinizm. W 1595 Andrychów odpadł od parafii w Wieprzu, tworząc osobne probostwo. W 1646 roku ukończono budowę nowego kościoła. W latach 1708–1732 w Andrychowie mieszkali jezuici. W 1807 roku utworzono nowy cmentarz. W 1819 nastąpiło erygowanie parafii. W 1857 poświęcono nowy, obecny cmentarz. W roku 1906 zakupiono dom dla s. Służebniczek Starowiejskich. W roku 1971 utworzono dekanat andrychowski. W 1988 erygowana została kolejna odłączająca się od parafii, parafia w Sułkowicach Bolęcinie, a rok później w Sułkowicach Łęgu[1].
  • Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława Biskupa Męczennika. Erygowana 30 maja 1982. Początkowo przystosowano do celów liturgicznych prywatny dom przy ul. Starowiejskiej 24, jako kaplice. Kościół parafialny został wybudowany w latach 1981–1985, konsekrowany 22 grudnia 1985 przez kardynała Franciszka Macharskiego. 26 września 1986. Ks. Biskup Julian Groblicki poświęcił dzwony i przekazał parafii relikwie jej patrona – św. Stanisława BM. Kościół posiada tabernakulum i ołtarze marmurowe. Główny ołtarz znajduje się na tle mozaiki, w której znajdują się rzeźby Chrystusa Zmartwychwstałego i świętych biskupów: Wojciecha i Stanisława oraz patronów diecezji[2].

Protestantyzm[edytuj]

W 1565 właścicielami Andrychowa byli Schillingowie z Wissenburga. Byli oni zwolennikami reformacji toteż jest bardzo prawdopodobne iż znaczna część mieszkańców przeszła na kalwinizm.

Świadkowie Jehowy[edytuj]

Od 1999 roku Świadkowie Jehowy z andrychowskich zborów korzystają ze zgromadzeń w Centrum Kongresowym w Sosnowcu

W roku 1920 przyjezdni wyznawcy z USA rozpoczęli działalność kaznodziejską, powstał mały zbór ówczesnych Badaczy Pisma Świętego w Inwałdzie z grupą 13 osób. Wkrótce za działalność została aresztowana jedna z osób, otrzymując wyrok trzech miesięcy aresztu. Na Pamiątce w marcu 1923 roku były obecne 22 osoby. Pojawili się wyznawcy w Roczynach. W lutym 1924 roku policja przeprowadziła rewizję w domu jednego z wyznawców i konfiskując ich publikacje. Na Pamiątce w 1924 roku było obecnych 35 osób, które pozostały później Wolnymi Badaczami Pisma Świętego, odłączając się od Towarzystwa Strażnica[4]. W roku 1935 władze francuskie zarządziły deportację górników polskiego pochodzenia, wskutek czego kilkunastu współwyznawców z Francji, a potem również z Belgii powróciło do zachodniej części obecnego województwa (okolice Trzebini), skąd działalność rozpowszechniła się – już po II wojnie światowej – na tereny okolic miasta. Powstały tam grupy – najpierw na początku lat 50. XX wieku w Sułkowicach – potem w samym Andrychowie. W następnych latach rozrastały się liczebnie, powstawał zbór. Świadkowie Jehowy za działalność religijną i za odmowę służby wojskowej byli skazywani na kary więzienia w zakładach karnych w Krakowie, Wadowicach i Trzebini, gdzie od lat 90. XX wieku wytypowani kaznodzieje Świadków Jehowy prowadzą działalność kaznodziejsko-wychowawczą[5]. W latach 50. i 60. XX wieku UB często przerywał ich spotkania religijne w domach prywatnych i aresztował podczas działalności kaznodziejskiej. Działalność wydawnicza ich publikacji była prowadzona konspiracyjnie w kilku ukrytych ośrodkach drukarskich na terenie powiatu. W latach 70. XX wieku – także w czasie zakazu ich działalności – organizowano tzw. konwencje leśne. Od końca lat 70. XX wieku niektórzy wyznawcy byli obecni na zagranicznych kongresach. Pod koniec lat 80. XX wieku korzystali już z wynajmowanej sali miejskiej, a w roku 1990 roku powstała ich Sala Królestwa, a zbór z powodu dużej liczebności został podzielony (w roku 2015 zostały połączone). W 1981 roku dla tutejszych Świadków Jehowy odbyło się małe zgromadzenie w sali w Oświęcimiu. W następnych latach wyznawcy z powiatu korzystali ze zgromadzeń w halach w Chrzanowie, Oświęcimiu i Libiążu, oraz na krakowskich stadionach. Od 1999 roku miejscowi Świadkowie Jehowy korzystają ze zgromadzeń w Centrum Kongresowym w Sosnowcu. Kongresy w latach 1983–1998 i 2011–2012 i 2016 odbyły się na stadionie Cracovii w Krakowie, a w roku 2015 na Stadionie Miejskim w Krakowie.

Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego[edytuj]

  • Zbór Zrzeszenia Wolnych Badaczy Pisma Świętego w Andrychowie.

Historia: W 1924 ówcześni Badacze Pisma Świętego odłączyli się od struktur Towarzystwa Strażnica. 9 listopada owego roku odbyła się pierwsza konwencja w Roczynach. Zebrania urządzane były w Inwałdzie, Roczynach oraz Wadowicach. 15 sierpnia 1925 roku odbyła się konwencja w Andrychowie, przy tej okazji odbył się chrzest w stawie przykościelnym. W roku 1929 doszło w zborze do rozdziału z powodu nauk. Od 1977 roku corocznie w andrychowskim Domu Kultury odbywa się ogólnokrajowa konwencja[6].

Judaizm[edytuj]