Religia w Jordanowie[edytuj]
Struktury wyznaniowe w Jordanowie – artykuł zawiera listę kościołów i wyznań w Jordanowie i jego gminie.
Kalendarium religijne[edytuj]
- XIV w. - Łętownia z sąsiednimi wioskami należała do parafii w Pcimiu.
- 1492 - dekretem kardynała Ferdynanda Jagiellończyka, mimo sprzeciwu Błażeja, plebana pcimskiego utworzono nową parafię w Łętowni, do której należą wsie: Tokarnia, Węcierża, Skomielna Czarna, Naprawa, Wysoka, Bystra, Toporzysko, Chrobacze, Malejowa, Skomielna Biała, Zaryte, Rdzawka, chwilowo Rabka, Spytkowice i Jordanów.
- 1576 – w Jordanowie został wzniesiony drewniany kościółek, którego fundatorką była żona zmarłego Spytka Jordana – Anna Jordanowa z Sieniawskich.
- 1588 – utworzono pierwszą szkołę parafialną obok Skotnicy (dzisiejsza ul. Batalionów Chłopskich w Jordanowie).
- 1618 – pierwsza wzmianka historyczna o obrazie Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus, czczonej jako Pani Jordanowska.
- 1913 – wybudowano jordanowski kościół parafialny według projektu dr. Jana Sas-Zubrzyckiego.
- 1932 – miasto wizytował ks. kardynał Adam Stefan Sapieha i uczestniczył w uroczystym posiedzeniu Rady Miasta.
- 1942 – rozstrzelanie przez okupanta hitlerowskiego 67 Żydów jordanowskich.
- 1967 – groźny pożar kościoła parafialnego w Jordanowie, powstały w wyniku wyładowań atmosferycznych. Dzięki sprawnej akcji gaśniczej straży pożarnych udało się uratować świątynię. Spłonął tylko dach kościoła.
- 1994 – koronacja obrazu Matki Bożej Trudnego Zawierzenia – Pani Jordanowskiej. Koronacji dokonał kardynał Franciszek Macharski.
- 1999 – beatyfikacja ks. Piotra Dańkowskiego i ks. Stanisława Pyrtka.
- 2001 – na jordanowskich plantach posadzono "Dęby – Pomniki Historii" dla upamiętnienia: papieża Jana Pawła II i Stefana Wyszyńskiego, księdza błogosławionego Piotra Dańkowskiego, księdza błogosławionego Stanisława Pyrtka. Otwarto wystawę ekumeniczną w Izbie Historii Miasta Jordanowa pod tytułem "Przyjaźń bez granic".
- 2007 - Stanisław Dziwisz wydał dekret erygujący parafię na Wysokiej.
- 2010 – koronacja papieskimi koronami obrazu Matki Bożej Trudnego Zawierzenia w parafii Przenajświętszej Trójcy Świętej w Jordanowie. Korony, które zostały nałożone na skronie Dzieciątka Jezus i Matki Bożej, zostały pobłogosławione przez papieża Benedykta XVI l września 2010 r. w Castel Gandolfo. Korony wykonano według wzoru koron częstochowskich pobłogosławionych przez Jana Pawła II tuż przed jego śmiercią. W koronie Matki Bożej umieszczono pierścień Sługi Bożego Jana Pawła, ofiarowany jordanowskiemu sanktuarium przez ks. kardynała Stanisława Dziwisza.
Kościół rzymskokatolicki[edytuj]
- Archidiecezja krakowska; Dekanat Jordanów (część):
- Parafia Przenajświętszej Trójcy w Jordanowie. Została utworzona w 1856 r. Kościół parafialny z 1912 r. z wyposażeniem z XVI w. i XVII w.; w ołtarzu obraz Matki Bożej Trudnego Zawierzenia koronowany w 1994 r., konsekrowany w 1972 r. Mieści się przy ul. Kolejowej.
- Figura św. Jana Nepomucena, znajdująca się na skrzyżowaniu głównych szlaków komunikacyjnych w centrum jordanowskiego rynku, pochodząca z XVIII w.. Św. Jan Nepomucen był czczony jako Patron "dobrej sławy" oraz jako opiekun dróg i mostów, a także orędownik w czasie powodzi. Do dnia dzisiejszego zachował się orzeł w koronie wykuty w cokole kamiennej figury, mimo zaborów i wojen, jakimi dotknięta była Polska.
- Parafia św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Łętowni. Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Łętowni zniesiono w XV w. W 1760 r. rozebrano go i przeniesiono do sąsiedniego Krzeczowa, gdzie stoi do dnia dzisiejszego. Fundatorką nowego, dotychczas istniejącego Kościoła, którego budowę rozpoczęto około 1760 r. jest Barbara Lisicka, żona Jana Lisickiego, który w pierwszej połowie XVIII w. był sołtysem Łętowni. Lisicki był znanym w okolicy hulaką, który zasłynął tym, że w 1734 r. w karczmie w Bystrej popijał ze słynnym zbójnikiem Józefem Baczyńskim. Jak zeznawał potem harnaś, wieczór zakończyli we dworze w Sidzinie, gdzieśmy pili, tańcowali, broń moję Imci Pan Lisicki oglądał, ja też jego. Stąd posłaliśmy po księdza, który do na przyszedł i popochociliśmy sobie. Posłał też ksiądz po półgarnca wina, ktoreśmy wypili. Ta znajomość nie uratowała dziedzica przed obrabowaniem dworu i plebanii w Łętowni przez kompanię Baczyńskiego, kiedy ta wracała do swych kryjówek w okolicach Tokarni. 24 października 1765 r. ks. Biskup Franciszek Padlewski poświęcił kościół ku czci apostołów Szymona i Judy Tadeusza. Fundatorka zmarła 20 kwietnia 1782 r. i została pochowana w podziemiach kościoła. Syn Barbary i Jana Lisickich - Ambroży Lisicki był proboszczem Łętowni. Buduje on ambonę i wieżę (1779 r.) Zmarł w 1817 r. Epitafium jego wykonane z marmuru znajduje się po lewej stronie w kościele. Do parafialnego Kościoła w Łętowni należał również do 1856 r. kościół w Jordanowie jako filialny.
- Parafia św. Siostry Faustyny Kowalskiej w Naprawie.
- Parafia NMP Matki Kościoła w Toporzysku.
- Parafia Nawiedzenia NMP w Wysokiej.
Dawne wyznania[edytuj]
Judaizm[edytuj]
- Cmentarz żydowski w Jordanowie - kirkut został założony w XIX w.[1]. Ma powierzchnię 0,58 ha. Mieści się na peryferiach miasta. Jest ogrodzony zniszczonym murem. Tylko kilka nagrobków jest zachowanych w doskonałym stanie[2]. Pozostałe są porozrzucane, leżą i są trudne do zauważenia. Zachowały się również ruiny zapewne domu przedpogrzebowego. Kirkut jest zarośnięty i pozbawiony opieki.
- Skocz do góry ↑ Burchard podaje nieznaną datę powstania cmentarza
- Skocz do góry ↑ Burchard podaje, że w ogóle zachowały się tylko 2 nagrobki.
| |||
W Wikipedii odbyła się dyskusja nad usunięciem tego artykułu, zobacz ją.
